domingo, 16 de marzo de 2014

A camelia galega, internacional

 A camelia, oriunda de Xapón, China e India, adaptouse de sempre en Galicia. Agora chegan visitantes de todo o mundo, en particular cando se celebran congresos i exposiciós.  
Don Alfonso Armada Comyn foi un gran cultivador de camelias, no seu pazo de Ortigueira, en Santa Cruz de Ribadulla, Vedra, provincia de A Coruña. O enlace que incluímos dun suplemento de El Mundo, Crónica, "un elefante entre camelias", aclara esto e outras cousas, como a súa afirmación de non ter sido inductor do 23F.

Pontevedra, 17.03.2014
Entrada n. 1747
Artículo semanal, no Diario de Pontevedra

 A camelia galega, internacional,
por Xesús López Fernández

            Cando se cumpren 50 anos da primeira exposición da camelia, a flor das Rías Baixas, a flor, un escaparete ó mundo, acaba de recibi-la gran alternativa coa celebración dun congreso organizado en Pontevedra pola International Camellia Society. Xentes chegadas de dezaséis países, quedaron sorprendidas da gran presencia da camelia nos lugares visitados: xardíns, pazos, incluso entornos urbáns. A camelia, que forma parte da nosa paisaxe, pode ser un dos grandes reclamos turísticos da provincia, xunto coa gastronomía, rutas enolóxicas, boscos, sol e praia (mágoa que en Pontevedra cidade non teñamos praia!). Xa que logo, a camelia ven ser unha especie de nexo, de signo de identidade. E o 14.03, na clausura do congreso no castelo de Soutomaior, os representantes  de Dali (China) recibiron as credenciales prá organización do próximo congreso da ICS.

             A flor, como se sabe, chegou de Oriente. Dela tíñase conocemento mil anos antes de Cristo, fundamentalmente porque a partir das súas follas elaborabase un bebida moi apreciada: o te. Tamén se obtén aceite, especialmente dalgunhas especies como a C. oleifera, una aceite usado na fabricación de productos cosmétidos e de carácter medicinal. A camelia sinensis era daquela venerada no sudesto asiático, o seu habitat orixinal. Cara a fin do século XVII sería descoberta polos navegantes europeos, que amplificarían a súa difusión máis alá da divulgación feita polos monxes budistas. Unha peza importante na súa chegada a Europa foron os barcos da Compañía Holandesa das Indias Occidentales. Díse tamén que acaso foron os xesuítas e os comerciantes portugueses, holandeses e ingleses os que a trouxeron a Europa. Dende Portugal, onde se supón existe dend´o século XVII, pasaría a España, no século XVIII. En 1735 Línneo púxolle o nome de Camellia como homenaxe ó xesuíta  Georg Joseph Kamel, morto nas Filipinas.

            Suponse que nalgús pazos galegos conservan aínda esas vellas camelias convertidas hoxe en impresionantes árbores centenarias. Parece que aquí, coa humedade atlántica e a acidez do noso chan, danse as condiciós óptimas pró crecemento das camelias, que ademáis non precisan de grandes coidados.  Nalgús pazos como os de Figueroa, Lourizán, Quiñones de León, en Castrelos (Vigo), Rubiáns e outros existen exemplares considerables, como unha “camellia reticulata” duns 15 metros, en Oca, considerado como un dos máis vellos de Europa.  O xénero está formado por máis de duascentas especies, das que destacan dúas: a “camellia sinensis”, antiguamente “thea sinensis” e a “camellia japonica”, que é a que ten dado lugar á maioría das variedades de xardín que existen actualmente. Hai incluso algunhas que arrecenden, cunha fragancia sotilísima, case inapreciable. En espacios urbáns precisan dunha certa protección e coidados que non sempre se dan.

            No pazo de Ortigueira, en Santa Cruz de Ribadulla, don Alfonso Armada Comyn, tivo ocasión de explicare algús particulares da súa propiedade de 36ha. O 21.01.2001, El Mundo, no seu suplemento CRÓNICA, publicaba unha entrevista ó ex xeneral na que éste aclaraba, ó falare das súas terras, que aquel era o seu solar e que sempre se definira como un namorado da súa terra i ecoloxista convencido. Mante-la finca saía caro, pois en principio había dez traballadores en nómina e, aínda que producían terneira galega, queixo, augardente, viño, mazás (200.000 tn), era mellor especializarse, centrarse no negocio das flores, en atención á humedade ambiental e á acidez do chan. O tempo confirmaría que a tal decisión fora acertada. En torno a ese capítulo, considerando fundamentalmente a venta a maioristas, o negocio andaría en torno ós vintecinco millós de pesetas.  Os periodistas coidaban que as camelias eran unha afición serodia de Armada cando  foron unha atención de sempre, se ben levaba vinte anos coa súa comercialización. E xa un seu antepasado, o VIII marqués de Santa Cruz, construíra un invernadeiro no XIX e fixo traer camelias de Francia, Gran Bretaña, Bélxica e Portugal. Armada traballaba, xa, na internacionalización da camelia.

8 comentarios:

trillian dijo...

Yó me quede alucinada viendo esa variedad de camelias tan hermosas,.
Tu sabes que en Vigo tenemos la C/ Camelias que esta a todo lo largo de árboles de camelias, pero nada que ver con esa maravilla de la exposición, tanta variedad y a cada cual mas hermosa.

Ciertamente se dan muy bíen en nuestra tierra.

Biquiños.

o blog de xesús lópez dijo...

Hola, Trillian:

El Congreso hace poco celebrado ha sido para ponerla,si cabe, más en valor.
Creo que en Soutomaior tienen algo así como 400 camelios.
Esperemos que esto haya enaltecido la importancia que su colorido tiene en nuestros espacios urbanos y fincas.
¡Pensar que aquí, en Pontevedra,querían cortar los de la plaza da Ferrería! Sí, los mismos que eliminaron las catalpas en la plaza de la Verdura.
Biquiños

Martín Zaldumbide dijo...

Preciosa flor don Xesús. Es una de las que más me gustan pero es excesivamente delicada.
En varias ocasiones he tenido en casa camelias en tiestos con ánimo de conservarlas pero no duran.

Tuve una a la que no le hacía puñetero caso y me duro un años entero.

o blog de xesús lópez dijo...

Hola, Iñigo:

Yo tengo una pequeña finca, medio abandonada, en la que se dan muy bien las camelias. Aún ayer estuve allí y están espléndidos varios ejemplares. Hasta hay uno de flores blancas como la nieva que debe tener más de cien años, de tronco alto y recto.

Creo que para darse bien necesitan tierra. Delicada la flor, sí, y soy partidario de no tocarlas. El mejor florero, el propio árbol.

Un cordial saludo

José Luis Valladares Fernández dijo...

Galicia es una tierra extraordinararia, donde se producen camelias y cualquier otra clase de flor o de fruto.
Lo malo es que no se respeta ecológicamente como se merece.

Un abrazo

o blog de xesús lópez dijo...

Hola, José Luís:

Ahora llego de la pequeña finca que tenemos y que no visitamos cuanto debiéramos. Pero valió la pena hacer fotografías de la primavera que hoy empieza: diversos tipos de camelia, espléndidas de color, azaleas, lirios; la magnolia de Soulange en flor, frutales también floridos y un laurel, también espectacular de floración.

Mirlos y algún petirrojo ponían música al atardecer. Lástima no vivir allí.

Un fuerte abrazo

Jaime dijo...

Para mi las camelias son unas flores con gran encanto y cuando las conocí me quede maravillado de ver aquellos árboles con flores a cada cual mas hermosa; me encantan tambien sus hojar, los capullos a punto de reventar y desde luego en plena floración; es un regalo para lña vista el pasear por las Rias Baixas en la época de floración
Salud

o blog de xesús lópez dijo...

Opino lo mismo que tú, Jaime. Por lo que dejo comentado anteriormente verás que ayer estuve "notariando" la entrada de la primavera. Creo haber conseguido alguna buena foto.

Un cordial saludo