Finca a millo, en Diomondi, O Saviñao, provincia de Lugo, estragada polos xabarís. Os labregos, sempre perdedores, ademáis de abandonados ante Europa. Lembrémolo agora que nos piden o voto, ¿pra qué? (Foto de La Voz de Galicia)
A presencia dos xabarís é frecuente nas vías públicas. Neste caso, unha xabalina cruza unha estrada, coa súa camada de xabatos, parece que sen medo ós vehículos.
Pontevedra, 19.05.2014
Entrada n. 1760 do blog
Artículo semanal no Diario de Pontevedra
O xabaril, unha plaga,
por Xesús López
Fernández
Dende hai anos apréciase un claro aumento na
poboación de xabarís, de porcos bravos que, ás veces, colonizada a Galicia rural, convírtense incluso en visitantes de entornos urbáns, con presencia
notariada en rúas de Vigo ou Santiago. Ou en Pontevedra, onde hai anos aparecera un nas Corbaceiras, marchando logo cara Salcedo,
talvez a Matalobos, un decir. Esta presencia pode estar condicionada polo feito
de sere unha especie protexida. A súa captura está, polo tanto, regulada. O
abandono dos campos pode ser tamén unha causa á par que consecuencia da
presencia protexida da besta. A especie ven ser, pois, unha maldición prós
labregos aínda contando cos exemplares abatidos polos cazadores, o vinte por
cen dunha poboación que se estima en corenta mil exemplares, que sigue crecendo,
algo que acontece coa fauna salvaxe en xeral: xabaril, corzo, lobo; tamén, leo
nun informe, o raposo, a lontra, e o gato montés, o que fai ós cazadores
felices.
Mai-los
agricultores ven no porco bravo o gran depredador prós seus cultivos. Hai uns
días que un matrimonio amigo, con morada no rural, contabame das consecuencias
da sobreabundancia do xabaril: que alí, no seu entorno, as máis das terras
estaban a monte. Quedaban dúas fincas traballadas, talvez xa por último ano porque,
prantadas a millo, seguramente o xabaril tería de dar conta delas ó longo do
verán. A situación é desacougante. Non parece que a nova lei de Caza de
Galicia, en vigor dend´o mes de Xaneiro, teña conseguido enmarca-la práctica
cinexética como algo verdadeiramente sustentable xa que a presencia do animal é
constante en pistas i estradas. En Noia morría un hai poucos días e, tempo
atrás, dous exemplares cruzaban unha rúa en plena vila viveirense. Os
cazadores, labregos e conductores teñen claro que se ten producido un
incremento notable na cabana do porco bravo, que a Federación Rural Galega
(Fruga), cifra na provincia de Lugo en máis de 50.000 exemplares, dato diverso
do citado no primeiro parágrafo.
Esto xa vai
máis alá do que poida defini-la Lei de Caza, tanto como que dend´o Fruga levan
meses coa recollida de sinaturas pra ver de conseguiren que o xabaril, a súa
sobreabundancia, sexa considerada como plaga; que a Xunta considere a
necesidade dun estudio en detalle da poboación de porcos bravos en Galicia,
neste momento moi por riba dun posible encaixe ecolóxico. Se na temporada cinexética
é autorizado pola Consellería de Medio Ambiente un número determinado de
batidas, fóra da temporada poden ser solicitados permisos extraordinarios, si
ben é a consellería a que ten a última palabra sempre que se constate a
existencia de danos e previa solicitude dos interesados. Coese criterio e según información da Xunta
téñense autorizado, despois de finalizada a temporada 2013/2014 batidas
extraordinarias, 228, case culminadas.
O problema
derivado da presencia masiva do xabaril vólvese dramático prós agrogandeiros,
xa que incluso os pastos comprometen, coa particularidade de que nesa herba
contaminada xa non queren pasta-las vacas, ata o punto de que algús gandeiros
vense obrigados a deslocaliza-las súas vacadas, incluso a cesa-la súa
actividade: Cultivos arrasados son abandonados; as xentes deixan de sementaren,
como xa apuntamos. Digamos que hai países, como México, onde foi introducido o xabaril europeo que, sen nemigos naturales, multiplícase exponencialmente.
Hai que valoralo, sí, como manxar que tiven ocasión de compartire nunha viaxe á
provincia de Cádiz, en El Bosque, nun mesón de nome El Tabanco, palabra que
emparenta coa galega trabanca, posiblemente co mesmo significado orixinal. Pero
o impactante daquela visita foi a degustación dun muslo do animal, posiblemente
un morador, en vida, da Serra de Grazalema, espacio que, según a leenda, garda
memoria dos celtas ademáis de ser moi xeneroso en chuvia, en queixos e aceite
virxe de oliva.