domingo, 14 de diciembre de 2014

En tempo preelectoral

Nas distintas campañas, Ence, a súa posible desaparición, foi un pouco o reclamo electoral. Todo eran mentiras. Desta volta, curioso, parece vai se-lo bandeirín de enganche de Podemos ou de Marea de Pontevedra. Que no-nos mintan, porque a cousa pode funcionar se traballan con rigor.

Pontevedra, 15.12.2014
Entrada n. 1792 do blog
Artículo semanal

 En tempo preelectoral, (14.12.2014)
por Xesús López Fernández

Comezamos a apreciar uns certos movementos cara os comicios do próximo ano. As enquisas apuntan en diversas direcciós, se ben os resultados certos son os do día das elecciós; ata entón, todo son quinielas. Prometen algús máis democracia, leva-lo debate á sociedade, consultar coas diversas asociaciós, algo que en anos anteriores non se fixo, aínda tendo unha ocasión única pra demostraren o seu talante democrático: a Axenda21Local, documento básico na redacción do PXOM, unha idea xa nacida no 1992 con motivo da celebración do Cumio Medioambiental de Río Janeiro. En Europa son moitas as cidades que viron premiado o seu esforzo na recuperación do capital natural coa nominación de Capital Verde de Europa, como Vitoria/Gasteiz no 2012, a cidade que no seu esforzo pra mante-la poboación e a habitabilidade veuse conminada a aumentar de trece a dezaoito as líneas de transporte urbán. É máis, pra mante-lo patrón da sustentabilidade, a Diputación Foral de Álava ten asumida a Axenda como Plan de Acción prás cidades e vilas menores da provincia, baixo o lema de Mahatma Gandhi: “Permitamos que as aldeas do futuro vivan na nosa maxinación, pra que un día poidamos morar nelas”.

Pontevedra tivo a gran oportunidade, pero desbotouna. Aínda tendo asinado a Carta de Aalborg, de Cidades Europeas cara a Sustentabilidade, non quixo xogare esa baza. Lástima. Porque a Axenda 21 requeriría un esforzo democrático sen precedentes, a explicación do documento e recollida de ideas da base social pra esa recuperación do capital natural. Consecuentemente, o PXOM fracasou e agora son outros os que comezan a traballar con esa idea. Certo que, por outras vías, demándase o cambio de ubicación da edar actual situada na parroquia mártir d´Os Praceres, da que Costas ten informado que carece de concesión, o mesmo que o tubo emisario. Sabido é, tamén, que está sancionada, recurrida en casación. O Concello tiña que ter informado sobre o traslado desa instalación, requerido por Costas, asunto sobre o que, ó abeiro da denuncia formulada pola UE, o PSOE vai abri-lo próximo mércores o oportuno debate no Parlamento galego. Con todo o que poida haber de enigma, esa edar, dí Agustín Fernández, está claro que aí non pode quedar, aínda admitindo un certo grado de corresponsabilidade co BNG..

Certo que hai confusión a nivel social, se ben certas sentencias son demostrativas de que a acción popular pode te-lo seu premio, especialmente cando esta se exerce ante as carencias das diversas Administraciós que non entran de oficio cando é a elas ás que lles corresponde recupera-la posesión do dominio público. Tanto a Constitución Española, como a Lei de Costas recomendan o exercicio da acción popular. E cando o Tribunal Supremo dicta sentencia hai que acatala e dispoñerse á súa execución. O que xa non cabe é facer apoloxía do desacato que algús predican en relación con algunhas das sentencias conocidas a nivel local. Precisamente sobre esto tiven ocasión de falar hai uns días, cun vello amigo, cando completaba o meu recorrido por un tramo do metro-minuto local. El sacou o tema de Podemos, que organizou un ciclo de debates sobre a cuestión de Ence e o grado de aceptación ou non da súa presencia en terreo demanial. O quid do asunto pode estar na información que se lles aporte, á marxe dos actos que se van celebrando. Pode ter razón. Aí queda como idea.

Pero non só Podemos pode estar a carga-las pías. Outro grupo, Marea Pontevedra, está a visita-las parroquias e a explica-lo seu programa ademáis de atende-las suxerencias e denuncias que lles van formulando. Polo pronto, a recuperación da ría e do dominio público marítimo terrestre, mesmo o levantamento dos recheos do porto de Marín, poden estar xa na folla de ruta de tres dos partidos políticos que se presentan nos próximos comicios. A Axenda21Local tamén está asumida prá elaboración do futuro PXOM. O futuro gañador pode se-lo que consiga que a sociedade asuma esta mensaxe ou plan de acción que xa non pode faltar no discurso dos que aspiren a gaña-las elecciós e, sobre todo, que consigan que esa sociedade se sinta parte dinámica da súa victoria. Pra outros, ese discurso xa non é posible. Porque levan moitos anos de gobernanza local asentada no falso discurso. Podemos ou Marea Pontevedra poden ter un discurso máis fácil e directo, unha posibilidade real tendo en conta que a sociedade vai cansa da actuación dos partidos que os medios definen como tomados pola corrupción. 

martes, 2 de diciembre de 2014

O marco da nova economía





As fotos todas foron tiradas ás 11 da noite, pero puiden sacalas ás dúas da tarde, cando o seudomercadillo do rastro se recolle.

Pontevedra, 2.12.2014
Entrada  n. 1791 do blog

O marco da nova economía,
por Xesús López Fernández

Coido que no Concello de Pontevedra poucos edís deben ser comerciantes. Xeneralmente son xentes que exerceron antes de entraren na política, na ensinanza. Prima, polo tanto, unha carga ideolóxica que pouco ten que ver có que esta cidade foi antes de eles tomar asento no Consistorio, de cando Pontevedra era unha cidade comercial e administrativa. Aquel centro histórico, antes case un centro comercial, no que existían comercios importantes, é agora case unha ruína total.

O centro histórico é hoxe un barrio marxinal, con máis de douscentos edificios deshabitados, no  que a poboación tende aínda a marchar, a deslocalizarse. As terrazas que hoxe ocupan os espacios públicos convertiron as prazas, cando chegan as tribus de tapeo, en lugares privados de accesibilidade

A estos homes e mulleres non se lles ocurreu mellor cousa, coa idea de revitaliza-la zona que autorizar un rastro dominical, case sempre caótico no que é fácil encontrar obxetos roubados, co final que, normalmente, recollen as fotos: Vendedores sen profesión ofertan o roubado na noite ou na propia mañá, pero cando outros van recollendo, éstos depositan no contenedor da foto o que non venderon. 

Así, pódese decir que se valen do contenedor como dun vertedeiro de escombros, da mercancía roubada poucas horas antes: louza, roupa,  bulsos, colchós. Despois veñen outros pra fozaren e algo pode que  leven, pero o resultado final ven sendo, normalmente, o que mostran as fotos, as fotos dunha cidade varias veces premiada, aínda que a min todo me pareza unha coña.

Cando remato esta nota, ás 23.44 chega a min o estrondo da recollida das botellas dunha seudotaberna. Un tronicio infernal que xa teño denunciado . E menos mal que, ás veces, a recollida do botellamen, con parecido grado de bestialismo, dáse ás dúas ou tres da madrugada. E os nosos mandiños presumen de "modelo de cidade". Ah, nesta rúa pode darse a circunstancia de que, polo terraceo non axustado  á normativa de veladores, as ambulancias non poidan entrar neste espacio.

domingo, 30 de noviembre de 2014

Os dereitos da natureza

Son aeroxeneradores. Aquí xa non hai paisaxe; a Terra perdeu os seus dereitos.

Pontevedra, 1.12.2014
Entrada n. 1790 do blog
Artículo semanal
Ten en conta que este blog leva recibidas máis de 333.600 visitas ás súas páxinas.

Os dereitos da natureza,
por Xesús López Fernández

Non hai moito que publiquei un artículo titulado “Sustentabilidade e gobernanza”, no que facía un corto resume dun feito singular: a celebración, o 23.09.2014, de máis de dúas mil marchas en defensa do Planeta. Todo foi resultado dunha gran convocatoria de Avaaz.org, unha protesta polo cambio climático que pasa xa dunha mera suposición e prá que, deciamos daquela, pode haber soluciós técnicas, de cada volta máis difíciles, pero sí parece que non hai vontade política. Un dos participantes na marcha de Nova York decía: “Éste é o planeta onde as xeneraciós que nos sigan van vivir. Non hai plan B, porque non hai planeta B”. Na marcha participaban uns indíxenas ecuatoriáns que mantiveron unha longa batalla legal contra a Chevron Corp., pola súa polución do Amazonas. Curiosamente é o Escuador un dos países máis comprometidos coa defensa da natureza, como que a mesma está na constitución do país como titular de dereitos, todo resultado dun longo camiñar da sociedade, especialmente dende o Cumio Medioambiental de Río Janeiro 1992. Dende aquela, incluso a nivel local, veuse utilizando como instrumento importante a Axenda21 Local, unha eficaz e democrática forma de promove-la recuperación do capital natural na gobernanza local.

Ata hoxe, o exemplo máis significativo da aplicación destas ideas atopámolo no Ecuador. Foi en setembro do 2008 cando o pobo ecuatorián aprobou unha constitución que explícitamente reconoce que a natureza, a Pacha Mama (a Madre Terra) ten dereitos aplicables que todo ecuatorián debe respetar e que o Estado do Ecuador ten a obrigación legal de respaldar. Este reconocemento dos dereitos dos seres vivos distintos dos seres humáns caracterízase como parte dun proiecto máis amplio de construcción dun novo orde social no que a cidadanía tentaría acada-lo benestar en harmonía coa natureza. Tomando como fonte de información “A Situación do Mundo 2014” do Worlwatch Institute, citemos o art. 71 da constitución do Ecuador, que dí: “A natureza ou Pacha Mama, onde se reproduce e realiza a vida, ten dereito a que se respete íntegramente a súa existencia e o mantenemento e rexeneración dos seus ciclos vitales, estructura, funciós e procesos evolutivos e lexitima que toda persoa ou comunidade poida demandar á autoridade pública o cumprimento dos dereitos da natureza”, salvo cando esa autoridade vai de xorda ou participa na política de portas xiratorias, que hai casos dabondo.

Esta relación, especie de simbiosis, identificación que se dá antre as comunidades indíxenas e a natureza son claramente comprensibles: o home precisa da natureza prá súa vida; a natureza precisa tamén dos coidados, moitas veces comunitarios, que o home lle presta nunha sociedade na que o “capital natural” e o “capital social” están empatados, e ambos teñen dereitos. Aquí ven ó caso a cita dun litixio interposto no nome do río Vilcabamba, no Ecuador. É por eso que foi ordeado ó goberno provincial restaura-lo dano causado polo depósito de pedras e material dunha excavación no río, provocado polo ensanchamento dunha estrada. Sen embargo, fracasaron outras denuncias encamiñadas a evitaren a posta en marcha de proiectos de megaminería, por presunta política de portas xiratorias. Si en Bolivia tamén se ten promulgado unha lei que reconoce os dereitos da natureza, ambos países lidian con resultados diversos pra reconciliaren as demandas socioeconómicas dos seus electorados, as cobizas dos clústers da minería e os dereitos da Nai-Terra.

Como queira que sexa, vai habendo unha certa xurisprudencia a favor desa Nai-Terra, decantada como consecuencia da defensa que as comunidades de base de distintos países, Bolivia, Ecuador, Nova Zelanda, a India, mesmo nos Estados Unidos onde se vai evidenciando unha tranquila revolución. Varios factores conflúen pra crearen un clima máis favorables a que as organizaciós da sociedade civil promovan ideas de gobernanza ecocéntrica, aceptada xa a necesidade de que se produzan cambios de carácter radical no sistema de goberno. Certamente, en sociedades que podemos definir como derrotadas, a falta da necesaria Axenda21 por mala gobernanza local, por falta de vontade á hora de tenta-la recuperación do capital natural, é necesario que pequenos grupos e co apoio das leis existentes, exerzan a acción popular que no caso español está prevista e recomendada tanto na Constitución como na Lei de Costas. Son especialmente as comunidades indíxenas as que de cada volta usan máis a lingoaxe dos dereitos pra reafirmaren o seu mundo: a Terra como ser animado e sagrado, portador de dereitos. Desas comunidades tamén podemos aprender.

domingo, 16 de noviembre de 2014

O Populismo

Peridis xenial, outra forma de ve-lo populismo.(En El País)

Enlaces:
Unha politóloga guatemalteca desmonta o discurso de Pablo Iglesias
Gloria Álvarez fala do populismo na América latina

Pontevedra, 16.11.2014

Artículo semanal.
Entrada 1789 do blog.
Importantísimo ve-los enlaces

O Populismo, (17.11.2014)
por Xesús López Fernández

O populismo non parece se-la solución prá situación de pobreza extrema que viven moitos países do mundo. Pensan algús que a globalización, outra visión económico-social ten sido a solución en distintos aspectos i espacios do mundo, pero o populismo como movemento de loita pola pobreza non vale pra acabare coela, senon pra continuare a fomentala, porque o populismo a precisa, que sen tal concepto as bases teóricas nas que se apoian, serían esmagadas de inmediato. O que non aclaran os gobernos populistas cando fixan as súas candidaturas e ofrecen dádivas da man da “xusticia social”, a redistribución da riqueza, os subsidios e asignaciós, é que detrás daquela bandeira que se levanta no nome dos pobres existe a necesidade de que éstos non recuperen a súa autoestima e continúen así sometidos á pobreza, dependentes das soluciós que lles brinden os líderes; neles confían o seu mañán e así vaise perpetuando a relación “goberno-cidadán”. Así e razoado “co que non se ve”, a proposta dos populismos non é combati-la pobreza, senon todo o oposto: ofrecela e aumentala.

Nun país como España, con tantos anos de mala gobernanza e ruína, co sistema desestabilizado, moitas familias viven situaciós extremas, sen o necesario pra manteren unha vivenda digna ou que están a punto de perdela; sen poderen garantizar ós fillos unha educación real, sen medicina de calidade e que mesmo levan anos acodindo ós comedores da Igrexa pra se poderen alimentar. Mentres moitas, privadas de ingresos, malviven con algunha pensión social, decote asombradas con novos escándalos de corrupción, o país está nunha situación difícil na que se poden producir cambios políticos profundos, incluso extremos, perdida a credibilidade dos partidos con máis recorrido, unha ocasión prós partidos populistas, dos que a Historia garda mala memoria: nazismo, fascismo. A formación Podemos confórmase, según algús analistas como partido populista que, xunto coa valoración das enquisas, comeza a ser cuestionada como consecuencia dunha alocución de Gloria Álvarez, unha xoven politóloga guatemalteca, pronunciada en Zaragoza no Parlamento Iberoamericano de la Juventud, o pasado mes de setembro. (Nos enlaces podedes ve-las súas intervenciós)

Grabado o seu discurso de 11 minutos en video, a audición é posible na rede, contabilizándose xa máis de 600000 visitas, coincidindo ABC i El País, que o presentan como desestabilizante pró discurso de Pablo Iglesias. Afirma a politóloga que cando o populismo se fai co poder “do primeiro que se encarga é de desmonta-las instituciós” e o seu lider “utiliza a desesperación da poboaciòn pra lle brindar unha solución rápida ós seus problemas i, en lugar de promove-la reconciliación, aviva a loita de clases. Véndese como un salvador a cambio dos votos e do apoio do pobo que, desesperado pola situación, acéptao como tal”. Álvarez bota man da definición que do populismo fai Florentino Portero, profesor titular de Historia Contemporánea na UNED e colaborador de ABC, como “atallo polo que xogare coas pasiós, ilusiós i esperanzas da xente pra prometeren o que é imposible, aproveitándose da miseria da xente, deixando fóra absolutamente toda a razón e a lóxica na toma de decisiós; xoga coa necesidade pra sinxelamente impoñeren unha dictadura”.


A politóloga arremete contra as atrocidades dos populismos latinoamericáns, que parece conoce ben, pero non os seus votantes. E así pasa coas atrocidades e as violaciós dos dereitos humáns que está a cometere o réxime chavista ou o réxime cubán. De cómo nuns e outros países, Bolivia, Ecuador, Brasil, Arxentina e Chile, nestos últimos máis moderados, os populismos van desnaturalizando as instituciós, modifican as constituciós, manteñen os presupostos máis baixos pró poder xudicial embridado polo executivo. O presidente ou o dictador de turno nomean ós xueces ou maxitrados da súa corda i eso non favorece a boa gobernanza do país, pra así perpetuárense no poder. A politóloga avisa constantemente da sumisión das xentes pobres e de que os populismos os multiplican, de cómo tamén Hitler ascendeu democráticamente, tamén apoiado polas xentes a consecuencia da situación de penuria económica que vivía o país. Pódense decir moitas máis cousas pero coido é mellor, xa, recomendare a audición do video por internet.

domingo, 9 de noviembre de 2014

Cara un novo tempo


Esto é Cuba despois de 56 anos de comunismo, experimento que algús tentan levare a cabo en España. Antre corrupción e dirixismos, todo é posible. Albert Rivera parece ten as ideas claras, outro discurso. 
Ciutadáns, Podemos, Vox, etc., son formaciós políticas novas que aspiran a medrar no desolado panorama político español, tomado pola corrupción. Albert parece ter unha clara mensaxe rexeneracionista. E o pasado 8.11.,  no novo programa de Tele5 "Tiempo Nuevo" citou dúas medidas prá rexeneración dos partidos; unha delas xa en vigor no seu partido, a de que os afiliados que estean imputados nalgunha causa xudicial non poden ser incluídos en listas electorales. En orde á transparencia propón tamén que os partidos deberían ser responsables subsidiarios nos casos de diputados ladrós, que se non poden devolve-lo roubado terían que se-los partidos os pagadores e, caso de non poder pagaren, poderían incluso (os partidos) entrar en quiebra. 

Albert Rivera declárase español, catalán, europeo. O seu antisecesionismo está claro, o seu discurso tamén. Co debate catalán ó fondo, optei por convertilo a el no protagonista principal do artículo.   

Pontevedra, 9.11.2014
Entrada n. 1788 do blog
Artículo semanal

Cara un novo tempo,
por Xesús López Fernández

Un pergúntase si España pode aínda ter salvación. Os cidadáns, moitos vivindo no umbral da pobreza porque non houbo verdadeiras políticas económicas nos últimos doce anos, poden ter caído na desesperanza. A maiores desa mala gobernanza, a xente non está conforme coa falta de ideas dos partidos pra acometere unha auténtica rexeneración do país, actualmente asolagado por un mar de corrupción que leva tempo sendo noticia de case tódo-los días. A rebufo da situación creada os dous grandes partidos, PP e PSOE, están a perderen moitos dos seus votantes e mesmo algús dos seus propagandistas. Pensan moitos que os partidos citados poden seguiren a facer goberno, coaligados, fórmula prá que apuntan a existencia de conversas, porque as enquisas do CIS estiman unha forte alza de Podemos, cuio programa non está claro e que mesmo asusta a un gran sector da poboación ó estare basado, según apuntaba este pasado sábado Albert Rivera en “Tiempo Nuevo”, nun comunismo trasnoitado que ve de difícil aplicación no noso tempo. Tamén o partido CIUTADANS, de centro e progresista, está crecendo, pero carecendo da estructura e financiación necesaria, non parece viable a súa presentación, nas municipales, en toda España, aínda que traballen nesa idea.

Albert Rivera falou na súa comparecencia da convocatoria organizada por Artur Mas, que según el ía de listo coa consulta do 9N e que cree “que as normas non van con el, nen as sentencias”. Afirmou que “el (Mas) di ser astuto, pero algús coidamos é un cobarde”, como tiña sinalado xa nun acto do partido celebrado o 8N, en Barcelona. Foi tamén moi categórico ó falare da corrupción, en Madrid ou noutras partes, “porque a porquería e a vasura non se tapan con nada e alcatrea en toda España” e apuntaba que os cidadáns están cansos deste tipo de comportamentos en política: “Hai un tsunami cidadán contra a corrupción que é estructural e non coiuntural”, matizou. Crítico coa falta de transparencia existente apuntou unha idea do seu partido: que nos casos de corrupción as formaciós políticas se obriguen solidariamente a garantiza-la devolución do roubado no caso de non lle resultar posible ós acusados. Si os partidos non están en condiciós de devolver, eso significaría a súa quiebra. A medicina proposta por Albert parece boa.

Na exposición de Albert Rivera o home avisou de que Podemos entra con forza, e CIUDADANOS. A el non lle dá medo que haxa máis partidos, incluso dixo que o seu partido e o de Pablo Iglesias teñen cousas en común, fundamentalmente democracia e cercanía; que Podemos teña sobrepasado as previsiós de CIUDADANOS explícase, dí Rivera, “en que o partido de P. Iglesias ten proposto dar pensiós universales a todo o mundo e nosoutros non. Eu podería ter proposto dar pensiós de 3.000 euros, pero non podería dalas. Eles din que sí e logo din que non, mais pra engañar ós españoles xa están os vellos partidos”. Sigue analizando a figura de Iglesias, do que dí que comunica ben e sabe transmiti-los seus intereses. “Lévao feito no seu espacio, pero discrepamos en dúas cousas: eu non creo que o comunismoe o intervencionismo do século XIX sexan aplicables no XXI, e tampouco no coqueteo co nacionalismo e o independentismo”. Incluso rubrica: “Gostaríame que Podemos non cometera o erro doutros partidos de esquerdas de se alinear co independentismo.

Se Podemos arrancou con forza, a súa mensaxe ten ido cambiando, seguramente pra iren aplacando medos, ata se ter definido como un partido que non é de dereitas nen de esquerdas, o que era a Falanxe. Pero na tele de Pablo Iglesias, La Tuerka, pode leer o que queira a súa apoloxía a Hugo Chávez: “Chávez es ya Bolívar, ya cabalga como estandarte y referente de su patria grande. Chávez es el pueblo”. Teñen definido a Pablo Iglesias como bolivarián, sen embargo ten afirmado tamén que non lle gostaría Venezuela como modelo de país pra España... Non se sabe o que nos vai trae-lo próximo ano. Cando algús dos propagandistas do PSOE, membros da Ceja de ZP, Miguel Bosé, Serrat, falan agora, ensalzan a figura de Pablo Iglesias. Con ZP non acertaron e a súa presencia no Goberno trouxo España á situación na que agora se atopa. O malo é que, ante o tsunami xa evidente, os grandes partidos parecen carecer de resortes morales, de recetas prá sanación que sí ten Albert Rivera, polo que se deduce do seu discurso sen demagoxia.  



martes, 4 de noviembre de 2014

HOLOCAUSTO ECOLÓXICO



Están como tolos por manteren a ocupación das marismas de Lourizán. Coa concesión presuntamente perdida, son moitos os políticos e medios que tragaron. Cando acaban de cerrar en Huelva, parece que polo retroceso do eucalipto naquela provincia, confían en que en Galicia permaneza a traición política e a colonización eucalipteira pra eles fixaren precios de risa e faceren así rentable a fabricación de pasta. Dend´a desestimación dos recursos de casación de Ence e do MARM o pasado xullo, non pasa semáa sen que aparezan noticias ou reportaxes, como publicidade pagada deberemos entender, opacando cando non ocultando as noticias en relación coa sentencia do 19.05.2011, firme, que ordea, como temos dito, incoa-lo expediente de caducidade da concesión e a paralización da actividade industrial.

Como aquí existe tamén un claro problema de memoria ou de corrupción política, vou presentar nesta entrada unha ponencia un pouco longa, titulada  Holocausto Ecolóxico, que foi leída na Semana de Filosofía da Aula Castelao, no ano 1991. Curiosamente, na información on-line das actividades da dita Aula non figura a ponencia, talvez por non ter sido escrita ó dictado de nadie.  Pero hai testigos que a relembran. E pra sacudir un algo as conciencias dos desmemoriados aquí vai a ponencia íntegra. Escrita hai 23 anos. Que conste.  

Pontevedra, 4.11.2014
Entrada n. 1787 do blog
Ponencia leída na Aula de Filosofía Castelao, o ano 1991


HOLOCAUSTO ECOLOXICO
====================

A Universidade Libre de Verán acaba de celebrar un novo curso sobre Ecoloxía. O deste ano, que tivo lugar en Poio como outros anteriores, desenvolveu o tema da Paisaxe. E no tal curso, certamente, dixéronse cousas; pero caláronse outras. E case nada trascendeu á prensa. Como se houbera orde de tapar. Un dos que calaron foi o Director Xeral de Medio Ambiente, D. José-Luis Aboal García-Tuñón, que omiteu na súa lección sobre dos esteiros dos ríos galegos --do Eo ó Miño-- toda referencia ó río Lérez. Un dos que sí falaron foi o Conselleiro de Industria, que chegou afirmar que "Celulosas contamina por terra, mar e aire". É decir, o conselleiro fixo a lectura da propaganda de ENCE --"Luchamos por tierra, mar y aire"--, que facemos tódo-los pontevedreses, a excepción dos que están en "nómina" da factoría e que, coa pituitaria ou a conciencia atrofiadas, asumiron como propio o alcatreo permanente da fábrica de Lourizán.

A presencia no curso de homes co peso específico de Miguel Cancio, Octavio Uña, David Rivas Infante e Ramón Tamames foi o que levou ó señor conselleiro, posiblemente, a facer en alta voz a afirmación que durante a súa campaña electoral do pasado decembro (1989) fixera xa o señor Fraga coa promesa, incluso, de pecha-la factoría. Mais, fagamos algunhas consideraciós e falemos da degradación da ría.

1. As augas da nosa ría eran limpas e transparentes e o seu fondo de branca area, ata os anos cincoenta. Unhas depuradoras biolóxicas dispostas pola natureza dende o inicio dos tempos garantizaban a permanencia dese ir e vir das augas limpas, millonarias en peixes: as xunqueiras. E parte dese sistema defensivo eran tamén o homilde cagulo e mai-lo muxo, que facían o seu traballo complementario incansable. O ir e vir das mareas, convertindo as xunqueiras en lagos, servían pra osixenaren as augas e mais pra ara-lo fondo do río-ría, mantendo así un calado de certa consideración. Con cada marea entraban e saían robalizas, reos, sollas, muxos, pero....

2. Pero mediádo-los cincoenta fai presencia na ría a contaminación industrial. A contaminación urbá estaba neutralizada polos mecanismos biolóxicos devanditos. Mai-los vertidos de TAFISA, fábrica de aglomerados escomezaron a "chocolatear" as augas e mái-lo sorrío. A branca area foi desaparecendo baixo o seu zudre industrial. Téñase presente que o proceso de fabricación de TAFISA é termomecánico. Pra o tal proceso debera existir unha depuración fiable das sustancias contaminantes, que garantizara o vertido cero á ría. Estamos convencidos de que, tanto por parte da empresa como por parte da Administración, faltóu aquí unha vontade certa de dar solución ós problemas xerados e que a empresa, polo menos en certas ocasiós, puido ter tamén a súa parte de culpa na mortandade masiva de peixes.

3. É curioso que o que entenderon os románs á perfección, no sentido de que o mar tiña que seguir penetrando ata o fondo de xunqueiras, non o asimilaron as cabezas pensantes dos políticos pontevedreses dos últimos corenta anos, a pesares de ter quedado aí, en pedra, a lección de Adriano, que sabía máis de impacto medioambiental que todos eles xuntos. E, lonxe de estudia-los restos coetáns do emperador román soterrados no entorno da ponte do Burgo, procederon ó expolio do campo arqueolóxico que alí permace agachado, calado, víctima do odio ó mar das novas xeneraciós de políticos pontevedreses, rubricado igualmente pola destrucción da casa solar de Sarmiento de Gamboa, primeiro navegante científico do século XVI, desfeita ésta contemplada dentro do marco das obras necesarias prá construcción da Avenida de Beiramar.

4.Esa desfeita garda relación coa presenecia das industrias contaminantes --TAFISA, CELULOSAS, ELNOSA--, e pódese supoñer que está, incluso, ó servicio delas. Porque despóis da imprantación de TAFISA veu o inferno, representado polas outras factorías de enclave colonialista.

A ubicación de CELULOSAS, primeiro, fíxose sen licencia municipal. O Mopu autorizaba o 30.06.58, cos informes en contra da Dirección Xeral de Pesca Marítima e da Comandancia de Mariña, a ocupación en precario dunha tenza de 612.000 metros cuadrados, establecendo varias condiciós, antre as que figuran límites ó contido de DBO e mái-la evitación de molestias ó vecindario.

D. Antonio Rodríguez Tourón, na ponencia presentada ó curso de Poio baixo o título de "Problemática ecológica de la ría de Pontevedra", chega afirmar:

"A actuación de Celulosas, prometendo por todo-los medios a súa inocuidade, tranquilidade prás xentes e beneficios de todo xénero, tendo como primeiro obxetivo adonarse daquel inmenso areal, lémbranos a anécdota da persoa que chega de visita, pide un cravo pra pendura-lo seu sombreiro, a seguido unha cadeira, logo unha mesa e, á fin, quédase coa casa."

Mentres o Axuntamento perseguía infracciós urbanísticas menores, CELULOSAS foi consolidando a súa invasión. E cando xa estaba en marcha a factoría, ocúrreselles cínicamente solicitar, anos despóis, a inexistente licencia.

5. ¿Qué actitude cabía agardar da Administración? Non outra que o peche da factoría. As molestias nunca cesarían: o alcatreo insultante, a incidencia na saúde da poboación, salientable sobre de todo no escandaloso número de casos de enfermedades do tracto respiratorio claramente recollidas no Boletín que edita a Consellería de Sanidade e que se refire ás enfermedades de obrigatoria declaración. Pontevedra, fundamentalmente a súa poboación infantil e xentes da terceira edade, está presente nesa estadística de xeito escandaloso. Son cifras paradigmáticas. Como estamos seguros sería paradigmática igualmente a cifra de conxuntivitis que se da no entorno pontevedrés e que, de momento, non está cuantificada estadísticamente.

D. Antonio Rodríguez Tourón, na súa ponencia e despóis de afirmar que a resposta da Administración á petición de licencia tería que ser negativa, pois o contrario suporía unha clara complicidade coa actuación ilegal da empresa, chega decir: "Por feitos moito menos importantes e que ademáis non producen molestias nen danos ós cidadáns, teñen sido e seguen a ser procesados por prevaricación alcaldes e responsables urbanísticos."

6. A consolidación da patente de corso de CELULOSAS ten lugar por medio da concesión da licencia en sesión plenaria do 11 de agosto do 1965, na que, con máis de trescentas reclamaciós en contra --antre elas as da Subsecretaría de Turismo, Dirección Xeral de Sanidade, Comandancia de Mariña, Diputación Provincial e axuntamentos do entorno--. A tal licencia disfrazouse coa imposición de sete condicións que por adiantado sabíase quedarían en letra morta. Aínda máis. No tal pleno califícase a CELULOSAS como "molesta e nociva". É decir, a licencia concédese en contra da lei e, polo tanto, ten vicio de nulidade.

7. Outro paso na desfeita da ría foi a concesión de licencia a outra empresa de vertedeiro, ELNOSA, o oito de marzo de 1967, pra instalar, non a máis de dous mil metros, senón ó abeiro de núcleos habitados, unha fábrica de sosa e cloro mortal, a que xa ten causado varios mortos e segue facendo insofrible a vida dos veciños, castigando visiblemente as súas colleitas e propiedades pero, o que ven sendo peor, envenenando as súas vidas.

8. A partir dese momento, o contubernio antre as empresas e mai-los políticos locales veu sendo descarado. O deterioro da ría foi parello coese contubernio, como o demostra outra agresión decretada polas cabezas pensantes rectoras da vida capitalina: a desecación das xunqueiras. Esa decisión foi tan grave como a propia instalación das industrias. Porque a pesca aínda resistía as agresiós; pero as xunqueiras foron degradándose como consecuencia do vertido masivo das industrias. TAFISA, cos vertidos que nunca cesaron, e CELULOSAS, coa estratexia de abri-las comportas ó enche-la marea, foron convertendo o fondo da ría en auténtica balsa de decantación. Había, pois, que comprir como administradores: impartindo as sanciós, decretando o conseguinte peche. E sanea-las xunqueiras, nunca desecalas, pois a partir dese momento é cando se producen as mortes millonarias de peixes de vez en cando, e grandes zonas da ría vanse definindo como abióticas.

9. Todo eso parece historia pasada, porque a xente amolece con facilidade. E hoxe viven novas xeneraciós de pontevedreses desconocedoras da riqueza que esta ría representaba e que CELULOSAS veu acabar aquí con cinco mil postos de traballo directos. É decir, cinco mil familias vivían da ría, que era un auténtico pulmón de aceiro. Eso sábeo ben o comercio pontevedrés, que notaba de forma exultante nas súas caixas cada comezo de temporada na ribeira.

A factoría, que tiña prevista a creación de vintecinco postos de traballo como contrapartida da súa inversión declarada de doce mil millós de pesetas, ten solicitado permiso de regulamento de emprego pra reduci-la plantilla a tan só trescentos traballadores, a que parece sería soamente unha primeira reducción antes de chegar a unha cifra en torno ós douscentos empregados.

Pola contra, TAFISA vai montar unha nova factoría, en Gran Bretaña. A inversión prevista é de douscentos millós de pesetas. Os postos de traballo, trinta. É un diñeiro mellor invertido que o de CELULOSAS. O máis importante é que a nova factoría de TAFISA vai elaborar madeira tallada con destino a mobles de calidade.

E á perda dos cinco mil postos de traballo aquí consolidada haberá,certamente,que engadi-los postos que se van perder no sector turístico, porque nesta ría, hoxe definida como un dos tres pontos negros do litoral español --os outros dous son Bilbao e Huelva-- non se vai poder bañar nadie. Pensemos tamén na clara recesión económica que se está a dar no sector dos bateeiros, consecuencia da crecente contaminación. E non importa que algún político, como facía o conselleiro de Sanidade da anterior lexislatura, o señor Padín, diga que CELULOSAS verte auga depurada, porque ese político, evidentemente, ou pensa que os galegos non estamos ben do sentido ou é el o que está privado do mesmo. En todo caso, ós que como el pensen resultaríalles reconfortante un baño nas balsas de decantación da factoría de Lourizán.

1o. Imos introducir un cambio de ritmo no relato, facilitando unha noticia: Nos últimos días de maio, a sáa primeira da Audiencia de Oviedo dictou unha sentencia pola que tres mozos eran condenados a ano e medio de prisión menor e ó pago dunha multa de dezaséis millós de pesetas de indemnización ó Principado de Asturas. A causa da sentencia foi a morte de 11.116 troitas e alevís de salmón, no 1988, nos ríos Ouria e Porcía. Os tres mozos, tentando coller unhas ducias de troitas pra unha merendola, valéronse dun axente químico, un producto que se usa pra defende-la madeira da carcoma: o pentaclorato sódico.

Outra noticia: A Confederación Hidrográfica do Norte acaba de multar a unha empresa do INI establecida en Cantabria, Lactárea, S.A., por vertidos contaminantes ó río Pas.

Outra noticia, pero pontevedresa: O Xuzgado de Instrucción número 1 de Pontevedra, en relación coa mortandade masiva de peixes producida no río Lérez na fín do vrán do 1985, definía a mesma como un feito periódico, como se fora algo normal.

Os que sabemos o que era esta paraxe antes de aquí chegaren as industrias que trouxeron a morte ante o silencio culpable dos políticos, afirmamos que a tal morte non é periódica e que sempre, sempre, hai algún culpable de que tal aconteza, sexa a tal morte consecuencia de envenenamento ou de falta de osíxeno. En todo caso, o delito ecolóxico aparece claro, aínda que os culpables aparezan revoltos: Tafisa, Celulosas, Elnosa, o Concello, a Confederación Hidrográfica do Norte. E atrevémonos a falar de agravio comparativo.

11. A situación preséntase aquí preocupante. Porque á atonía social hai que agrega-lo subdesenvolvemento dunha clase política proclive disposta a asumi-lo papel de reserva celulósica de Europa. Os padres do Mercado Común están xa movendo os peóns, teñen decretado a conversión da cornisa cantábrica e mai-lo norte de Portugal no gran eucaliptal que crece con cada novo incendio. E, por extrañas paradoxas e mentres se decreta o cerre dunha fábrica de pasta química de Flick pra salva-lo lago Constanza, estáse cos prolegómenos pra chantar nas Pontes a dita factoría. Quén sabe, ó mellor incluso é o goberno do señor Fraga o que paga a factura dos servicios de Flick ó PSOE, como pode ser tamén o señor Cuíña o que coroe a construcción do tubo emisario pra acoller nel o xurro de CELULOSAS/ELNOSA, dacordo co pacto firmado polo conselleiro socialista señor Sánchez Presedo, que a ninguén convencera daquela. E, na medida que o tal anuncio fíxose conxuntamente polo conselleiro e mai-la empresa, nunca se soupo quen era portavoz de quen.

12. O tubo emisario foi xa denunciado polos profesores Viéitez e Bermejo. É un tubo pra confundir, pra seguir botando a lignina, os organoclorados, as lexivias, o mercurio, o que faga falta. E, ó servicio desa mentira, constrúese deica ese ponto o colector contemplado no P.X.O.U., de Pontevedra, un plan antidemocrático. E decimos o de antidemocrático, porque é, posiblemente, o plan máis contestado de Europa, con máis de tres mil alegacións.

Co plan en primeira exposición escomezárase xa a construcción da Avenida de Beiramar,en base a planos distintos dos que se presentaban na exposición, circunstancia que está recollida en acta notarial. Eso foi, tal vez, o que motivóu unha segunda exposición, cun exemplar único da normativa pra, dese xeito, cansar á xente.

13. No Plan se contempla a realización de dous P.E.R.I.S., un pra TAFISA, outro pra CELULOSAS/ELNOSA, pra así reconvertiren en industrial un chan que non tiña esa calificación.

E o colector das urbás compriría a misión principal de levar á depuradora esas augas, que a seguido se integrarán no tubo emisario co prurín industrial do complexo de Lourizán, que dese xeito e cínicamente vai poder decir que están a cumpri-la normativa europea en canto a sólidos en suspensión.

14. Cando aquí viñeron os do Green Peace quedaban atrás dous anos de intentos pra acadar a súa colaboración. A sociedade pontevedresa agradecéu a súa presencia, especialmente as xentes homildes de Lourizán, algunhas delas, tal vez,víctimas da carga da mariñería franquista que veu defende-los intereses de CELULOSAS, antes incluso da súa existencia como fábrica. E agora volveron ser víctimas das forzas de policía "democráticas".

15. Con motivo da actuación do Green Peace, que agardamos se volva producir en calquer momento, tiveron lugar unha serie de declaraciós. As do presidente da asociación ecoloxista en España sobre a necesidade de acada-lo vertido cero de organoclorados. E as do director de CELULOSAS, o señor Garrido Seoane, no sentido de que é imposible acadar tal obxetivo, ó tempo que calificaba de "show" a actuación das xentes do GREEN PEACE e perguntábase de onde viñan e pra onde ían.

16. As xentes homildes de Lourizán creeron que chegaba o exército de salvación. E tocaron as campás da igrexa parroquial, como algún día han toca-las campás todas da ría. Pero pra que tal aconteza teremos que dispoñernos a unha serie de acciós concretas. A vía administrativa está esgotada. Quedan, en principio, duas alternativas:

1. A actuación da xusticia española. Existe un sumario incoado como consecuencia da denuncia por delito ecolóxico, pola mortandade de peixes do 1989. E nos próximos días vai ser presentada unha nova denuncia por presunto delito ecolóxico.

2. A actuación da Comunidade Europea, certa xa en casos como o de Doñana e Sabiñánigo, podería quedar igualmente concretada en próximas datas. A denuncia ante o Comité Europeo do Medio Ambiente está xa formalizada.

3. Dentro do marco da xusticia española podería tamén solicitarse o nomeamento dun xuez especial. Porque hai algo máis que delito ecolóxico. Hai, houbo en todo momento, unha clara cohabitación antre CELULOSAS/ELNOSA e mái-la Administración, e resulta evidente a neglixencia culpable de non poucos políticos. Por tal motivo, por neglixencia versus Doñana (morte masiva de aves, uso de lindane, desecación por sobreuso dos acuíferos, urbanizaciós) están incursos en sumario unha serie de altos cargos da Xunta de Andalaucía. Por neglixencia versus Pontevedra (morte masiva de peixes, vertidos de lignina, organoclorados, mercurio, emisiós de gases tóxicos, sobreexplotación do río Lérez, desecación das xunqueiras), de momento non está nadie procesado.

17. CONCLUSION. Con ou sen emisario, o vertido de organoclorados vai seguir. "Considérase que os organoclorados son o grupo de sustancias potencialmente máis peligrosas pró medio ambiente acuático" (Xunta Nacional Sueca prá Protección do Medio Ambiente). E calcúlase que na fabricación da pasta química se forman máis de mil compostos diferentes, antre eles as dioxinas, disolventes clorados, fenoles clorados. O informe de Green Peace sobre impacto ambiental das Celulosas en Galicia, segue decindo: "Moitos destos compostos son canceríxenos e son tóxicos prá vida a concentracións moi baixas. Ademáis hai unha pergunta evidente: ¿qué pode haber antre os máis de 700 compostos aínda non identificados.?" "Unha vez que os organoclorados son vertidos ó medio ambiente pouco se pode facer prós eliminar ou pra evitar que entren na cadea alimenticia e acaden nas aves, mamíferos, peixes e invertebrados concentraciós centos ou miles de veces maiores que a concentración orixinal en auga ou sedimentos."(Mc. Leay, 1987)

A lexislación española establece como parámetro un gramo de mercurio por cada tonelada de cloro fabricada. O estudio máis completo que se ten feito sobre da contaminación da ría (o Escorp, fase 2) chega decir que lonxe de correxi-la cifra de vertidos de mercurio, estos se sitúan en torno ós 17,o8 gramos por tonelada de cloro fabricada. Ese mercurio está na ría, e vai permanecer aí, posiblemente, centos de anos.

A inmundicia dos vertidos permanece, e as emisiós gaseosas seguen a condiciona-la saúde dos pontevedreses. Permanece, ademáis, a ameaza dos cinco tanques de cloro en Lourizán, sen que Protección Civil teña prevista a evacuación da poboación. Aí, neses tanques pode está-la morte --apuntaba a revista Intervíu-- de 50000 persoas, que non dispoñen, nen tan siquer, dunha máscara antigás prá súa pervivencia.

Aquí síguese a frivolizar como fai o poder coas bombas. A de Hiroshima chamabase "The Little Boy" (O Rapaciño); a de Nagasaki "The Fat Man" (O Gordinflón). En Pontevedra hai xa tempo que o cloro mortal ten un nome e se lle presenta como un persoaxe do antroido político local: "Don Cloro", "Don Cloro de la Desinfección."

Consecuentemente, unha sociedade agarda aquí a solución a asuntos de tanta gravedade. Veña de quen veña. Do Green Peace, da movilización cidadá, da actuación da xusticia, de denuncia por parte da Comunidade Europea, ou das forzas das Naciós Unidas, porque aquí estamos sofrindo os efectos dunha guerra química que dura xa case trinta anos.(Xa van 54 anos)

Xesús López Fernández
Rua San Sebastián, 21-2.
Pontevedra 36oo2.
DNI.35.125.237.

lunes, 3 de noviembre de 2014

Ence sigue coas mentiras

Ence sigue coas mentiras. Agora que si quer invertire en Pontevedra 45 millós de euros, inversión que precisan pra abaratar costes porque non resisten coa competencia das pasteiras de Latinoamérica, onde tamén eles tentaron poñer en  marcha unha macrofactoría no Uruguai. Parece que o seu proiecto transoceánico, onde tiveron destino algún tempo algús dos directivos da fábrica pontevedresa sancionados por delito ecolóxico  no   ano 2002, xa non conta e que se desfixeron, afogados económicamente, dos activos que tiñan naquel país. Pero esa especie de oferta de invertiren 45 millós sona mal. ¿Pode  haber conciencias en venta por esa oferta, aínda que acaben de mata-la ría?

Pontevedra, 3.11.2014
Entrada n. 1786 do blog


Ence sigue coas mentiras,
por Xesús López Fernández

Cando o 25.07.2014 viaxaba cara Pontevedra, unha chamada telefónica de Paco Díaz obrigoume a dete-la marcha un momento. A noticia era boa: O Tribunal Supremo acababa de desestima-los recursos de casación de Ence e do MARM en relación coa sentencia da Audiencia Nacional, de data 19.05.2011, pola que se ordeaba incoa-lo expediente de caducidade da concesión de Ence e a paraliza-lo seu proceso fabril. Paco avisabame de que íamos face-la presentación do fallo, públicamente, o 29.07.2014, pero que ó mellor Ence adiantabase xa ó 26.07.2014, como así foi, cunha noticia mal dada en diversos medios, especialmente en La Voz de Galicia, que por medio de crónica de Marcos Gago, daba noticia do contrario. Según eles o Tribunal Supremo acababa de revocare a sentencia do 19.05.2011, que agora é firme e con ela estase a arrrancare no procedemento de cancelación da concesión, algo do que o referido corresponsal parece non se ter enterado. Digamos que polo de agora La Voz de Galicia non soubo informare nen se disculpou da noticia mal dada aquel  26.07.2014.

Hai algo que queda claro na nova que hoxe dan: son as perdas que Ence leva acumuladas e de cómo,  nos exercicios anteriores, os beneficios procedían máis da venta de enerxía xerada, no caso de Pontevedra, por medio dunha pranta de coxeneración prá que, presuntamente, carecen de concesión e de licencia  municipal; é decir, que o propio Concello, si estivese atento, podería promove-la cancelación da concesión mañán mesmo. Outras actividades i edificaciós de Ence en Lourizán, contrarias á concesión prá fabricación de pasta Kraft, conlevarían igualmente, a perda da concesión da que, presuntamente, carecen dend´o ano 2001.

Incluímo-lo texto da noticia de La Voz de Galicia, cuio corresponsal parece non enterarse de que, tra-los problemas de Ence, está a sentencia do 19.05.2011 que el "quixo" anular, agora firme, e prá que a reforma do inicuo de Arias Cañete parece ter chegado tarde ó nacer dous anos despóis da sentencia firme. Tamén parece que o Regulamento apañado prás circunstancias tampouco lles vai valer....E o que semella dobremente deshonesto é que tenten mante-la actividade aquí coa presunta intención de seguir colonizando o país con prantaciós e novas prantaciós de eucaliptos, sempre dictando precios baixos e  sen que os políticos galegos se enteren dunha puñetera vez e manteñan unha política forestal zafia, con fumigaciós, ademáis, de agrotóxicos.. 

Texto de La Voz de Galicia (Marcos Gago): Las dudas sobre el futuro de la prórroga de la concesión de Costas paralizan inversiones por 45 millones de euros en la factoría pontevedresa del grupo Ence. Esta es la cuantía que la pastera sostiene que necesita aplicar con urgencia para poder garantizar la competitividad de la fábrica de Lourizán, pero que no se pueden invertir por causa de las incertidumbres sobre la concesión. En un comunicado, Ence señala que «estas inversiones son imprescindibles para poder reducir sus costes de producción y evitar su cierre, dadas las condiciones del sector de la celulosa tras los fuertes incrementos de capacidad de producción altamente competitivida de Latinoamérica».

Por su parte, las pérdidas de Ence en los nueve primeros meses del año se sitúan en 140 millones de euros en el grupo pastero. Durante ese mismo período del 2013, previo a la reforma eléctrica del Gobierno central, la compañía alcanzó un beneficio antes de impuestos de 50 millones. El cambio regulatorio provocó una fuerte subida de los costes de Ence que forzó el cierre de la factoría de celulosa de Huelva y ha afectado a 300 empleos. En cuanto a la fábrica de Navia, este complejo industrial, cuya seguridad jurídica está garantizada, recibió inversiones por importe de 12 millones en el primer semestre para consolidar su competitividad y contrató otros 45 millones para el 2015.

domingo, 26 de octubre de 2014

A incerteza de Ence

Na foto do Faro de Vigo aprécianse a ocupación das marismas de Lourizán polo complexo letal e os recheos, ó fondo, do porto de Marín. Boa información a ofrecida polo Faro de Vigo este 26.10. O ministerio de Medio Ambiente parece arranca coa execución da sentencia firme e irrecurrible do 19.05.2011.O artículo que sigue, en relación coa incerteza declarada por Ence en diversas ocasiós, non vai aparecer en prensa de papel. 

Pontevedra, 26.10.2014
Entrada n. 1785 do blog
Artículo semanal. 


A incerteza de Ence,
por Xesús López Fernández (26.10.2014)

Desconozo por qué se fala de incerteza en relación con Ence, coa factoría da ría de Pontevedra, actualmente sentenciada. Non hai moito que o seu director facía unhas declaraciós sobre a necesidade de urxentes inversiós e de que mesmo pode esta-la fábrica nun trance de difícil superación. Pero as causas non están claras: por unha banda, o director fala da incidencia “da reforma enerxética que se ten colado como unha desagradable sorpresa no proceso da posible renovación da concesión que ten en Pontevedra”. Tamén di que esa reforma enerxética impide que poidan reducir costes pra seren competitivos. E non queren pensar noutro futuro que no da permanencia na ría de Pontevedra. Aquí cabe facer varias preguntas, porque Ence tenta culpabilizare ás administraciós, como si éstas fosen omnipotentes e tivesen que achanzare obrigatoriamente as dificultades da factoría. Pero, ¿ten concesión o Grupo Empresarial Ence pra outra cousa que prá fabricación de pasta kraft? Parece ser que non. Polo menos, a sentencia da Audiencia Nacional do 19.05.2011, agora firme por decisión do 11.07.2014, do Tribunal Supremo, ordea incoa-lo expediente de caducidade da concesión e o cese da actividade industrial.

Cando temos unha ría hipercontaminada, situación na que a Ence i Elnosa se lles pode supoñer gran parte da culpa, ¿por qué non pensar en recuperala? Despois de ter marcado as nosas vidas, como presentía o Goberno franquista no 1973, cando desestimaba o chamado PGOU pontevedrés do 1970, no sentido de que da presencia desas fábricas nas marismas de Lourizán (Celulosas i Elnosa) soamente se poderían derivar problemas prá saúde e convivencia humás, como aconteceu. O goberno destimaba a posible reconversión das marismas en terreo industrial e que, felizmente, siguen sendo dominio público marítimo terrestre, según definía o Avogado do Estado Vázquez Seixas no ano 2003, e polo tanto inalienables, inembargables, imprescriptibles e insusceptibles de desafectación. Un pensa que outra ENCE sí sería posible e algús dos nosos políticos teñen barallado esa idea, afirmando incluso que en zonas do interior debería ser posible unha fábrica de pasta kraft sen impacto e sen problema de futuro. E un pregúntase por qué a empresa non traballou nesa dirección. Fixeron mal os deberes e hoxe non vivirían a denunciada situación de incerteza. Mante-la fábrica na ría, un medio sensible, có que eso conleva, non parece de sentido común. Por outra banda, a reforma da Lei de Costas 1988 produceuse no 2013, dous anos despois da devandita sentencia.

El País informaba o 29.07.2014 de que o Tribunal Supremo tiña desestimado os recursos de casación de Ence e da Avogacía do Estado contra a sentencia xa citada e mandaba incoa-lo proceso pra declarare caducada a concesión da fábrica, reiterando a validez do fallo recurrido que ordeaba, ademáis, “a adoución de tóda-las medidas legalmente contempladas prá paralización das actividades e suspensión do uso i explotación das instalaciós”. O procedemento debe estar xa en marcha polo Ministerio de Medio Ambiente e ven regulado polo regulamento da vella Lei de Costas, que prevé a caducidade da concesión en diversos supostos, antr´eles “a alteración da finalidade do título” ou o incumprimento das régoas de transmisión, dúas das causas invocadas na denuncia. El País informaba de novo o 16.10.2014: “O Tribunal Supremo non ten relaxado a marcha tra-la sentencia que dictou o mes de Xullo, na que confirmaba que a Administración debe tramita-la caducidade da concesión sobre dominio público marítimo-terrestre da fábrica de Ence en Pontevedra”. O Alto Tribunal ten devolto as actuaciós á Audiencia Nacional “a fin de que se proceda á execución”.


Podería referirme máis á sentencia, pero prefiro darlle outra fin ó artículo. Porque sabemos que, de forma un tanto sorprendente, Ence, que estaba en perdas, cerrou en Huelva, sobre o que hai unha confusa información. E alí xa non fabrican celulosa. Díse que unha das causas, senon a principal, é a regresión do eucalipto naquela provincia; que a nova agricutura está marcando alí os tempos coa producción dos chamados frutos roxos (fresas, arándanos, etc), que se venden en todo o mundo: Nova York, Hannover, Moscú, Barcelona. Téñase presente que, en Huelva, pola recolección dunha hectárea destos productos, se pagan 23000 euros. Tamén están a incrementaren a prantación de limoeiros e laranxos. Conviría entrar máis no tema; pero polo pronto aí temos unha lección prá economía galega, prá posible mellora do noso monte. E o eucalipto tiña que ter menos protagonismo, polo seu efecto aniquilador. As comunidades de montes teñen aquí unha lección. Saben que, cando convén ó mercado, os demandantes de madeira baixan os precios, unha situación de incerteza certa prós productores galegos.
 

domingo, 19 de octubre de 2014

Emigrar ó campo, unha posibilidade

Imaxe dun porco celta, unha das riquezas emerxentes en Galicia, pero habería que mostra-las  posibilidades que, de forma poliédrica ten o país. Fai falta unha gobernanza que deixe de esgaza-la riqueza do país, á marxe da política de portas xiratorias e da desfeita ecolóxica do país, sometido a unha colonización salvaxe.
Co clima de Galicia serían posibles outonos como o desta fotografía, pero xa só na Galicia interior podemos atopar un colorido ledo, algo que non dá o eucalipto, perennifolio e incendiario, omnipresente por non te-lo país unha política forestal certa, nen gandeira.

Pontevedra, 20.10.2014
Entrada n. 1783
Artículo semanal

Emigrar ó campo, unha posibilidade,
por Xesús López Fernádez

Dende que comezou a crisis é moita a xente que tenta buscare no campo a solución ós seus problemas. A terra brinda a posibilidade dunha sustentabilidade certa, como se daba nas aldeas galegas mentres se mantiñan como entes vivos. O home e a muller eran protagonistas, pero a emigración e a mala gobernanza deron en acabar coa súa presencia. Na distancia, xa Curros Enriquez, en “Un adiós a Mariquiña”, denunciaba esa carencia cando mandaba recado pola pombiña mensaxeira, Mariquiña Puga: “Fálalle ós emigrados da patria súa,/ dilles, mimosa, que deles apartada Galicia chora./ Dilles que prós seus lares tornen axiña,/ que sen eles non queren pinta-las viñas, rega-los regos,/ madura-las castañas nos castiñeiros./ Dilles que as súas obrigas eiquí os esperan/ e si onde elas non morren que se condenan...[...]”. A terra precisa da presencia humá, de que esa xente se sinta parte do ecosistema, algo que comeza a interesar e que pode ter unha demanda certa, ser rentable en definitiva. Claro que fuxir da cidade pró campo sen ter algunha finca en propiedade, e os aperos con que en tempos foi traballada polos pais ou avós, o comezo dos novos labregos vai ser difícil.

Afirman algús que si esto empeora “nos marchamos ó campo, poñemos un horto e de fame non morremos”. De vez en cando escóitase esa cantinela porque a crisis e mai-lo paro fan difícil a subsistencia nas cidades, especialmente nas que están en involución, perdído-los fluxos dinámicos doutrora por mala gobernanza. De cada volta son máis os que fantasean co retorno á vida campestre, que maxinan barata e fácil. Mais a realidade é diversa, como decote aclaran os promotores de “Abraza la Tierra”--unha entidade que asesora, informa e incluso acompaña a novas xentes do rural--. Ós pobos, ás aldeas, hai que acodir cun proiecto laboral, que tamén alí hai recibos e facturas que pagar e que nadie, absolutamente nadie, regala nada, advirte unha coordinadora, Eva González. En tres anos “Abraza la Tierra” veu multiplicarse exponencialmente o número de peticiós de axuda pra facerse con casa e traballo nalgún punto de España. Dend´o 2008 ó 2011 foron máis de 7700 peticiós de axuda, un 50% máis que no trienio anterior, e con mensaxes que son verdadeiros S.O.S.

O reclamo de noticias en televisión de pobos que ofertan casas gratis a cambio de habitantes está a crea-la sensación de que hai futuro nos pobos. Pero “Abraza la Tierra” avisa do espellismo: non se regala nada porque as casas prometidas hai que reconstruílas dende a cimentación, pró que se precisa dunha financiación á que estas familias non teñen acceso. Créase a sensación de que nos pobos, con que veña xente, témo-la obriga de lle dar todo gratis, como se na cidade se regalara algo. Se quére-la túa propia casa, téla que pagar; os alugueres tamén. En “Abraza la Tierra” afirman que no campo non está a saída da crisis prás persoas sen recursos. “Antes sí tiñamos unha boa bolsa de emprego. Agora non hai unha oferta de traballo por conta allea”, pero anima ós que teñan posibilidades pra invertiren no seu propio oficio ou traslada-la súa actividade a un pobo, a que aposten por dinamiza-la vida rural.


En varios países de Europa, como en España, estáse a intentar unha nova ruralización, o regreso ó campo. En Galicia, onde a emigración foi apagando aldeas ata mediados do pasado século, non se fai moi evidente, pero algo se está a mover porque xentes que conservaban propiedades, como acontece en Portugal, estannas a poñere en valor, mesmo coa práctica dunha agricultura ecolóxica, cada vez con máis mercado. A Xunta, con fondos europeos, tenta salvare algunhas aldeas; pero o problema ten aquí raíces das que se fala pouco, como que os periodos de maior emigración coincidiron coa repoboación forestal practicada en forma colonialista, que aínda dura e que hoxe mostra o litoral atlántico como unha masa contínua de eucaliptos: a nosa natureza traicionada, e agora que comeza o outono vaise nota-la gran ferida, a perda de cromatismo, de vexetación clímax. Outro dos puntos onde fallou a política foi na cousa agrogandeira galega, especialmente traicionado o país, outro fallo da gobernanza que en parte se podería revertir dend´as asociaciós de montes de veciña, presionar pra unha posta do monte en valor por medio de prantaciós que restauren a paisaxe na que sí pode haber un auténtico manantial de traballo pró que se precisaría xente. Outra Galicia é posible, con moito menos paro. Pero con outra gobernanza redicalmente distinta que faga posible ese retorno necesario, como apuntaba Curros Enríquez. Aínda que os tempos sexan outros. Pra que as aldeas e Galicia non morran.