domingo, 6 de marzo de 2011

Os Báculos da Moncloa

A Ferrería. Vista parcial coa iluminación das farolas fernandinas.
A Ferrería, no momento da inauguración dos báculos. As xentes que asisten á inauguración poden representare o "poder" de convocatoria do BNG. ¿Vinte persoas, trinta? Non máis.
-
Entrada n. 1404 do blog


Pontevedra, 6.03.2011

Artículo semanal.

Os Báculos da Moncloa,
por Xesús López Fernández

Comezou o Antroido, parece que con forza, como si estiveramos a vivir unha situación de bonanza económica. Do "Introitum", a entrada á Coresma, derivou a palabra Antroido (ou Entroido). Pero o sentido de preparación á Coresma foi esmorecendo a o Antroido convirteuse en catalizador da subversión dos costumes e do enaltecemento das comilonas e dos disfraces, da libertade, como se outro mundo e outro rol social fosen posibles: Don Carnal contra dona Coresma. Trufado o cristianismo dos hábitos que viñan da vella paganía, asumidas moitas das súas festas, a despedida dos longos e duros invernos mesturouse coa despedida da carne antes do enceto da Coresma, o Mércores de Cinza. O Antroido foi así, pois, amolecendo do seu sentido relixioso pra se convertir en días de comer e beber e rir, de máscaras e disfraces que nos nosos días subsiste como festa que invita a todos sen prexuicios nen distinciós.

Na nosa terra o Antroido ven de tempos antiquísimos, especialmente en Ourense e parte de Lugo. Son moi conocído-los Cigarróns, de Verín, cos seus rechamantes disfraces e máscaras policromadas que se prolongan nunha especie de mitra; as Pantallas, que amolan ós camiñantes con dúas vexigas cheas de aire, comúns no Antroido de Xinzo da Limia; os Peliqueiros (como en Laza), caracterizados pola súa animalización: non falan, levan chocas, zorregan e levántanlle a saia ás mulleres; en zonas do Ulla fan presencia os Xenerales (como alí lles chaman), e os seus Correos van polas aldeas coa proposta de que os Xenerales canten ante as diversas casas a cambio dun donativo. Van vistosamente vestidos, con sombreiros, medallas e fitas que lembran os uniformes do século XIX. No mundo rural, os disfraces foron sempre moi variados e simbolizan como unha volta do mundo ó revés. Resultan curiosos os nomes citados e comentabame un amigo o outro día que un nome que non viría mal pra esta nosa cidade é o dos Báculos da Moncloa, con alusión á nova luminaria da praza da Ferrería, na que desapareceron as farolas fernandinas pra dotala dos omnipresentes báculos que, alá no alto, parecen portar unha gran choca.
-
O cambio de luminaria no ámbito da praza e xardíns de San Francisco foi posible gracias ós fondos do Plan E, téndose gastado na profusión de puntos de luz que agora hai alí ó redor de cento cincuenta millós das vellas pesetas. Incluso luz solagada na restaurada fonte da Ferrería, onde por momentos sona a música de Händel, un detalle elegante; luz tamén no estanque da praza da Estrela. Pero os báculos coas chocas parecen unha demasía e gasto innecesario. A praza non gañou en relación coa iluminación anterior das farolas fernandinas que daban un empaque especial ó lugar. ¿Pero non tería Sebastián, o ministro que fixo a cruzada das bombillas de baixo consumo, unha solución pró caso pontevedrés? Porque si é que querían baixa-la factura da luz non había que cambiar de farolas, senón de bombillas. Non se xustifica o despilfarro. E Sebastián, tan aforrador, tería a solución.
-
En Guadalajara están tamén a acometeren o cambio de luminaria. Pero alí hai un PSOE que está na oposición. O alcalde, do PP, retirou as fernandinas e o PSOE montouse na protesta. I eso cae dentro da visión do mundo ó revés propia do Antroido. ¿Tería que estar na oposición Teresa Casal, aquí en Pontevedra, pra denuncia-lo sobregasto producido e a perda de elegancia da praza? En Guadalajara, os socialistas non teñen reparo en calificare como “soportes modernitas e de mal gusto” os novos focos que estordegan a estética do centro da cidade. ¡E son 43000 euros a cambio de 33 luminarias horrendas!. O 3.03, con escaso público [¿20 persoas?], inaugurouse a nova luminaria da Ferrería, co Antroido xa ás portas. E Cigarróns, Pantallas e Peliqueiros teñen agora, en Pontevedra, un novo referente: Os Báculos da Moncloa, porque si están situados na Ferrería, xigantes, coa súa gran choca, é gracias ó Plan E.

6 comentarios:

José Luis Valladares Fernández dijo...

Los carnavales han ido degenerando a lo largo de los años. Salvo en sitios muy concretos, se echa en falta una buena dosis de ingenio.
Por lo general, predomina lo chabacano, salvo en sitios muy concretos donde siguen haciendo gala de que aún queda ingenio.
Saludos cordiales

o blog de xesús lópez dijo...

José Luís:
La gran carnavalada de este año en Pontevedra ha sido el robo de las farolas fernandinas en la plaza de la Herrería, que han sustituído por unos enormes báculos de los que, en su parte alta, cuelga una especie de gran cencerro, "choca" en gallego.
Los cencerros son parte de la indumentaria de alguno de los grupos rurales: Cigarróns, Peliqueiros, razón por la que he metido la nueva luminaria en ese pastel.
Dinero del Plan E, más de 150 millons de las antiguas pesetas.
Seguramente, para zafarse de las críticas, han metido la inauguración de las nuevas y altísimas farolas en la dinámica de la fiesta.
Por lo demás, yoya no estoy en edad de participar en la fiesta, demasiada bullanga y ordinariez, aunque no falten grupos con sano humor.
Saludos cordiales.

candela dijo...

Vista la foto, que pena. Gastar por gastar con el plan E , y no contentos con eso destrozar un ambiente porque "algo hay que hacer".

Lo de la doble vara de medir según estén en el gobierno o en la oposición es ya legendario. Y da gracias que no cambiaron el suelo con mármoles de Carrara para darle más tronío, porque para colmo de males tienen el buen gusto donde los monitos poco pelo (aunque esté feo decirlo)

A este paso, tampoco a las ciudades las va a conocer ni la madre que las parió.

Un saludo Xesús.

o blog de xesús lópez dijo...

Pues, sí, Candela, aún hoy estuve ante el anuncio del Plan E, Desarrollo Sostenible, por el que se anunciaba una inversión en ese espacio de más de 969 mil euros. Y todo para beneficiar a una empesa, SETGA, que se está achinando con estos mañufes al tiempo, supongo, que alguien cobra comisiones.
De vergüenza.

Natalia Pastor dijo...

Aquí en Sevilla los carnavales no tienen apenas raigambre y eso a pesar de los denodados intentos del Ayuntamiento por implantar la fiesta.
como dice Jose Luis Valladares,se echa en falta una buena dosis de ingenio y por lo general, predomina lo chabacano.

o blog de xesús lópez dijo...

Aquí, Natalia, el carnaval tiene una larga tradición. Lo que en principio pudo estar limitado a las sociedades recreativas fue poco a poco generalizándose. El desfile de carrozas tiene de todo, desde grupos chabacanos a otros de cierto mérito, fuera del humor zafio generalizado. Y otras cosas más.
Tal como explico en el artículo, en Galicia hay una tradición grupal, distinta según las comarcas. Y ahí es donde he intentado encajar la actuación descerebrada, el robo patrimonial de las farolas fernandinas que ennoblecían la plaza de la Herrería y su sustitución por unas nuevas lámparas que, a modo de grandes báculos y con un coste en la actuación de más de 969 mil euros, han inaugurado ahora, cuando arrancaba el carnaval.
Si alguno de los grupos de carnaval, Os Cigarróns de Laza, Os Peliqueiros de Verín o de Xinzo, portan gran cantidad de cencerros (en gallego chocas) las nuevas farolas tipo báculo llevan en su parte alta una especie de gran cencerro. Y como eso ha sido posible, el sobregasto producido, con dineros del plan E, es por lo que se me ha ocurrido denominarlos "Os Báculos da Moncloa", como grupo de Carnaval que encarna a las otrs luminarias, a los gobernantes estalinistas de esta capital.