lunes, 28 de marzo de 2011

O idioma derrotado

O meu icono do caos normativo ou, se queredes, do esmorecemento do idioma.

Pontevedra, 29.03.2011
Entrada n. 1414 do blog

O IDIOMA DERROTADO,
por Xesús López Fernández

El Gato al Agua, a tertulia de Intereconomía, celebrouse onte en Ourense. Ademais do tema da crisis, da cuestión dos xenéricos que explicou o presidente Núñez Feijoo, do caso faisán e o presunto pacto do Goberno con banda terrorista denunciado polo periódico El Mundo do 28.03, houbo un momento no que Mario Conde dirixeuse ó seu parente Alfredo Conde, presente na sala, pra lle perguntare pola situación do idioma galego, qué é o que realmente está a pasare coa nosa lingua.

Alfredo, que actualmente parece terse decantado, maiormente, por escribi-las súas colaboraciós periodísticas en castelao, por un problema de micrófono non puido completare o que parecía unha resposta interesante. Despois de ter enumerado que os problemas non eran xa d´hoxe, que Rosalía, Cunqueiro ou Eduardo Blanco Amor tíñanse atopado con interquinencias no seu traballo; despois de afirmar que o problema principal do idioma galego derivábase da entrada na fala, convertíndoa en arma política, de xentes de diverso pelo: lingüistas, políticos, etc. Pero aí se cortou o discurso de Alfredo, deixou de ser audible. Síntoo.

Entón, tentaremos poñer algo de luz neste asunto, que no meu blog está denunciado en diversos posts que levan como título común o de "o esmorecemento do idioma" e no que se contan as cousas dun e outro xeito. En definitiva, o idioma está desnaturalizado como consecuencia do nacionalismo fracasado do BLOQUE, antre outras forzas involutivas, que forzou unha obra de enxeñería social estalinista, forzando a creación das normas da deriva pra un posible ensamblaxe co portugués, língoa claramente diversa da nosa fala, creación social do pobo.

Creen os inventores que os idiomas poden sofri-los cambios que se lles vaian ocurrindo a eles, cando as linguas son creación social, como acontece no caso do inglés, que por non ter non ten Academia, e goza de boa saúde. Ademais de que facer "gramática de creación" non é cousa de cadaquén que se poña a escribir na nosa fala. Podería facelo e, de seu, fíxoo Álvaro Cunqueiro, aínda que coido qu´o seu discurso está luxado polo traballo editorial.

Aquí adoutaron unha actitude crítica co tratamento normativo dado ó idioma dende a RAG homes como Ánxel Fole ou Uxío Novoneyra, que chegaría alcumar ó galego saído das normas do 1983 (as últimas son peores), a lingua da non-patria. Na súa actitude crítica coa AS-PG, cos reintegracionistas, co ILG e cos desertores da lingua das aldeas, chegaría a lle chamar traidores ós escritores que non asumisen ese leigado. E aquí deixo este apunte, por hoxe.

Tristemente, o galego das normas é chamado hoxe, comunmente, galegués ou galizo, pero xa nada ten que ver coa fala enxebre, xa non sabe a pan fresco, a virtude que Cunqueiro lle pedía ó idioma, que hoxe cheira xa (o dos políticos e o de moitos escritores) a peixe aballoado, ó peixe que comeza o proceso de descomposición.

Difícil restauración, difícil tarea prá RAG de Méndez Ferrín, que coido algo ha intentar.

6 comentarios:

candela dijo...

El mismo destino que han seguido otras lenguas, por desgracia, cuando la lengua se usa como arma arrojadiza y se pretende embotellar.

Por aquí, mucha gente valenciano parlante, se niega a contestar a los que hablan "valenciano de bote", rígido y sin vida. Porque el idioma es algo vivo que crece con el uso y las costumbres de las personas. O de los grandes escritores, como Rosalía de Castro.

o blog de xesús lópez dijo...

Tienes razón, Candela:
Se cometieron muchos errores. Pero lo peor de todo ha sido el trabajo de ingeniería estalinista promovido por el Bloque y grupos reintegracionistas por medio del establecimiento de normas que fueron fijando pautas y palabras que no se corresponden con la psicología del idioma.
Estos se olvidaron de que los idiomas son creaciones sociales y algunas veces de sociedades incluso ágrafas. Pero el genio del idioma está en ellas como muy bien explica Alex Grijelmo en una obra así titulada: "El Genio del Idioma".
Con cada vuelta de rosca normativa, el idioma social ha retrocedido. Y, lejor de conseguir los resultados buscados, los partidos (que todos tragaron la bolita) carecen de discurso cuando quieren usar el "galegués" o "galizo", el gallego deformado, como medio de comunicación.

José Luis Valladares Fernández dijo...

Ese problema que denuncias en esta entrada es muy común en todas las regiones donde hay además otro idioma. Los nacionalistas, lo utilizan como arma diferenciadora del resto de los pueblos de España.
Puedo contarte lo que pasa aquí en Asturias con el bable. En realidad había tres bables muy diferenciados. La parte de Asturias que linda con Galicia, no se si por influjo del gallego, apenas si eran entendidos por las aldeas del centro. En la parte que linda con Santander, de otra manera y en el centro de otra. ¿Que hicieron estos nacionalistas?
Fundaron lo que llaman la Academia de la Llingua. Comenzaron a coger palabras de una y otra zona y crearon una palabra intermedia, tratando de que se hable en todo Asturias de la misma manera. Se han inventado un nuevo bable, que los de las aldeas, que son los que hablan bable, no les entienden.
Y así, lejos de beneficiar a un idioma local, lo terminan hunfiendo.
Saludos

o blog de xesús lópez dijo...

Ya, José Luís. Y además, de lo que también llaman los lingüistas gallegos el "gallego eonaviego" se han tomado ciertas formas, como el plural en "ais", que no es general en gallego, sino una forma dialectal, hacia Leon y Asturias.
En cierta ocasión escribí un artículo que aún se puede localizar en mi blog, "En Taramundi", lugar al que he acudido en diversas ocasiones, como también a los Oscos.
Curiosamente, ese artículo estuvo en el portal del Telecentro de Taramundi durante más de un año.
Sí que es zona marcada por el gallego aunque en esto de los idiomas, una simple frontera parroquial marca diferencias.
Pero una cosa es la belleza y armonía de una lengua; otra cosa es lo que aquí se ha hecho, como le digo a Candela: la ingeniería social del Bloque para expulsar palabras enxebres e introducir otras portugueses, especialmente los neologismos suyos, primando de forma exagerada los diferencialismos, cuando gallego y castellano son lenguas próximas.
Hoy casi han proscrito a Rosalía de Castro, a Novoneyra, a Fole o Cunqueiro. Yo los sigo leyendo, especialmente a Cunqueiro que pudo, a través de su obra, ser el normativizador excelso del idioma gallego, si las editoriales no estviesen minadas por el afán diferencialista.
Saludos cordiales.

josele dijo...

http://rebelionenlasombra.blogspot.com/2011/03/la-novela-ya-esta-aqui.html

Ya tenéis disponible en PDF mi novela, donde se hace crítica social sobre el fondo del problema que ha llevado a la creación del idioma como arma política. En clave de humor Josele, como no podía ser de otra manera !!!!!

Saludos

o blog de xesús lópez dijo...

Vou entrar nela. Saúdos, Xesús.
Xa che irei contando as impresiós.