domingo, 29 de mayo de 2011

Ser conservacionista, no Brasil


Marina Silva pertence á etnia zambo e foi cofundadora con Chico Mendes do Sindicato Único prá defensa dos intereses dos seringueiros e do desenvolvento sustentable da Amazonía. Escoller ese modo de vida significa, ás veces, estar no corredor da morte. O anxo da Amazonía, mostra a consigna escrita nun letreiro, en brasileiro, na que, por certo, o acento sobre a palabra marca a sílaba -zó- como tónica, sinal que incluso naquel país non é única a forma de decila: "PRESERVAR A AMAZÓNIA É UM COMPROMISSO DE AMOR COM A VIDA".
Na fotografía, Marina aparece ante unha hevea e mostra a técnica do sangado prá obtención do caucho, garantía de vida pra moitos seringueiros, garantía de vida pra Amazonía. Sobre este tema recomendámo-la lectura dun libro de Javier Rojo, Senderos de Libertad, escrito contra os primeiros noventa. O libro sitúanos ante moitos dos dramas investigados polo autor español, especialmente a presión existente en torno a Chico Mendes, o home que sería asesinado. Un libro que namora.

Pontevedra, 30.05.2011
Artículo semanal.
Entrada n. 1434 do blog

Ser conservacionista, no Brasil,
por Xesús López Fernández


Chégannos dúas noticias do Brasil, sobre ecoloxismo. A primeira delas fala do asesinato a tiros dun activista defensor da Amazonía, José Claudio Ribeiro da Silva e da súa dona María do Espírito Santo da Silva, na reserva ambiental de Pará, onde vivían dende facía vintecatro anos. Realmente trátase dunha morte anunciada, que se produceu meses despois de que o home fora ameazado polos madeireiros que querían invadire a reserva, na que vivía o matrimonio, pra talare variedades de alto valor comercial como a caoba. O matrimonio tiña como actividade principal a recollida artesanal de castañas. Xa no mes de novembro o home anunciaba nun foro celebrado en Manaus: “Hoxe estou a falare con vostedes pero nun mes poderían ter noticias da miña morte”. “Hei defende-lo bosco coste o que coste. E por eso podo recibire unha bala, na frente, en calquer momento, polas miñas denuncias contra os madeireiros”. O home, que tiña medo e non recibía protección oficial, decía que “mentres teña forzas pra camiñare, hei denunciar ós que destrúan o bosco”.


Conocida a súa morte, a presidenta Dilma Roussef ordeou ó ministro de Xusticia a inmediata investigación do asesinato da parella. Ribeiro da Silva e a súa muller eran dirixentes do Consello Nacional de Poboaciós Extractivas de Pará, unha organización non gubernamental fundada por Francisco “Chico” Mendes, o seringueiro e lider ecoloxista asesinado por gandeiros no 1988, como tamén a misioneira norteamericá Dorothy Stang, no ano 2005, en Pará, por defendere ós campesiños sen terra. Aquelas mortes, como as agora producidas deixan en evidencia que o futuro da Amazonía, cunha deforestación que se multiplicou por seis dende o pasado ano, está claramente comprometido ó non existir outra política gubernamental que a dun certo arraso, posible coa aprobación estos días dun proiecto de lei que acrecentaría as terras cultivables e que a presidenta do Brasil di vai vetar no caso de pasa-la votación do Senado. A reserva na que se produciron as novas mortes é de cerca de 22000 has., e dela viven 500 familias que queren salva-la Amazonía.

A segunda nova refírese a Marina Silva (María Osmarina Marina Silva Vaz de Lima), cuia vida vai ser levada ó cine. Ambientalista comprometida, a ela témonos referido nalgunha ocasión. É da escola de Chico Mendes, activista con el e Leonardo Boff. Nacida nunha aldea de seringueiros, Breu Velho, o 8.02.1958, é hoxe considerada por Times unha das cen mulleres máis influíntes do milenio. Na súa infancia traballou no campo xunto coas súas irmás, facéndoo despois como seringueira. Cazaba, pescaba, e axudou ó seu pai a cancela-las débedas co dono do cultivo do caucho. Ós 14 anos aprendeu o máis básico das matemáticas. Despois de ser alfabetizada, no 1981 matriculouse na universidade. Licenciouse en Historia. A súa carreira política comeza como concellala no municipio de Río Branco, en Acre, no 1988, onde a súa honradez valeulle de credencial popular. No 1990 sería elexida diputada estatal; no 1994 senadora. Foi ministra de Medio Ambiente con Lula da Silva, dimitindo no 2008 pra se integrare no Partido Verde, a terceira forza política do Brasil.


Sempre entregada á causa da Ecoloxía (chamarianlle o anxo da Amazonía), e tamén coa palabra: “O importante é procurar soluciós prás políticas de país, porque os gobernos pasan; os países quedan”. Digamos que, dende unha óptica fondamente cristiá, di que se debe resolve-la dialéctica antre o desenvolvemento e a protección ambiental, tomando en conta a natureza e as comunidades. Foi unha das persoas invitadas á Expo de Zaragoza, onde entregou o seu libro “Novas estratexias pra freare a deforestación amazónica”. I entende que o reto da prosperidade ten unha única ecuación: que non se pode separa-lo medio ambiente do desenvolvemento e viceversa. Atopar novas formas de camiñar, de crear postos de traballo no marco dunha economía sustentable. Se o poder non é ambientalista, a miseria pasa factura.

9 comentarios:

José Luis Valladares Fernández dijo...

Es el final que suelen llevar estas personas que no admiten componendas y quiere que todo mundo se comporte como mandan los cánones. Y es una pena.
Pero los poderes fácticos no están por la labor de perder nada de lo que se hayan propuesto. En este caso querían via libre para hacerse con madera muy nvaliosa. Y seguro que no dudadaron un momente para poner fin a la vida de ese matrimoni o ejemplar.

Un abrazo

o blog de xesús lópez dijo...

Estoy de acuerdo, Jose Luís, con tu comentario.
En algunos casos la tierra arrasada en la Amazonia, para pastos, ha resultado insufiente para generar más allá de 20 o 22 kilos de carne, mientras que un castaño de la clase Hércules producía unos 30 kilos de proteínas vegetales.
Tuve problemas con mi blog, que parecen solucionados, pero ahora me cuesta trabajo enviar comentarios a blogs amigos, como el tuyo. El sistema no reconoce mi clave, algo que creo le está pasando a no pocos amigos.
Un cordial saludo. Xesús.

o blog de xesús lópez dijo...

José Luís:
Quise decir 20 o 22 kilos por ha. Han empobrecido el país con alguna de las reconversiones llevadas a cabo.
Saludos cordiales, Xesús.

candela dijo...

Recuerda la película Gorilas en la Niebla, como un remake de lo que estás contando. Tengo la filmación original y es alucinante la labor de la doctora con los gorilas, también acabó muerta.

Pero la Amazonia es el pulmón del mundo, nuestro último reducto. Toda denuncia en este sentido siempre sabe a poco.

o blog de xesús lópez dijo...

Hola, Candela:
Gracias por el comentario.
Gordo se le pone a la Humanidad con la decisión de Merkel de abandonar la energía nuclear, que no me parece mal, pero acto seguido va a aumentar la emisión de CO2, que en 2010 alcanzó una cifra récord. La Amazonia era la gran inmisora, como algún otro país donde acabaron con los bosques primarios.
Y ese gran problema lo aprovechan desde el clúster pastero promoviendo la plantación de eucaliptus, una especie de gran mala hierba que está acabando con Galicia.
En Brasil también plantaron muchos eucaliptus e implantaron pasteras para, en definitiva, contaminar más y más.
La situación en Pontevedra es algo parecida a la de los seringueiros que viven en una especie de corredor de la muerte. Aquí, con la implantación de las fábricas de celulosa y cloro, llevamos años amenazados, hasta el punto de que hubo años, desde el 1963 hasta el 1990 en que la cifra de casos de enfermos del tracto respiratorio del área de Pontevedra-Marín, cuadruplicaba al de los producidos en el área de Vigo.
Fraga lo resolvió, suprimiendo la declaración de dichas enfermedades del Boletín de Obligatoria Declaración. ¡Sabe Dios cuánta gente ha podido fallecer por crisis respiratorias aguas!
Se cumplía así el pronóstico del Gobierno franquista, año 1971 y 73, en el sentido de que dichas empresas no podrían permanecer en su actual ubicación, que de su presencia en la ría de Pontevedra solamente se podrían derivar problemas para la solud y convivencia humanas.
Y aquí siguen sin que ningún partido político se haya atrevido a ponerle el cascabel al gato.
Ya tendré ocasión de volver sobre este asunto. En pocos días, espero.
Saludos cordiales.

o blog de xesús lópez dijo...

Candela:
Quise decir:"....fallecer por crsis respiratorias agudas!
Otras enfermedades frecuentas aquí, presuntamente ligadas a la presencia de esas industrias, son las conjuntivitis, mal de Crohn, cáncer de colon, parálisis cerebral. Aunque resulta fácil el chiste hablando de políticos y políticas, me estoy refiriendo a la enfermedad devenida por el consumo de almejas o mejillones de la ría, por la vía alimentaria.

A ver si en unos días vuelvo sobre este tema.

Natalia Pastor dijo...

La amazonia es el pulmón del mundo, y evidentemente hay intereses por ir esquilmándola para ganar terreno para pastos y explotaciones ganaderas, como por parte de las compañías madereras y la tala de árboles.

Hay un conflicto de intereses donde debe prevalecer el bien general por encima de cuestiones crematísticas.
Si al futuro, claro, sí al progreso, pero sin que ello suponga acabar con la amazonia y lo que ella representa.

o blog de xesús lópez dijo...

Hola, Natalia:
Creo que la clave está en la ecuación que propone Marina Silva: que el desarrollo y el medio ambiente se deben mutuo respeto y tienen que coexistir.
Volveré sobre este tema porque en torno a la Amazonia existen una serie de héroes de los que muchas veces nos olvidamos.
Ahora vuelve a ser actualidad Sydney Possuelo, un defensor de los pueblos indígenas desde hace unos cuarenta años.
Saludos cordiales.

o blog de xesús lópez dijo...

Que aquí siguen a mataren a nosa ría os que se din ecoloxistas e mangan no poder local.