A PRAZA, O POETA, O BOSCO [29.06.2001]

Os novos bancos que Teresa Casal ordeou colocar despois de se asesorar co "gurú" de Mosquera prá zona vella. Esto, evidentemente, non é unha resturación aínda que poida representar un certo beneficio en relación coa situación do "todo terraza" proposta polo Bloque como modelo de cidade. A vella praza da Verdura, a reclamada polos veciños, cuio arraso polo Bloque foi penalizado coa perda de mil votos da zona vella. Esta é a praza que Carlos Oroza i eu reclamabamos, que mesmo no seu día reclamaron Louro e Teresa Casal, impotentes arestora pra restaurala. A ver qué fan agora coa Casa da Luz, cómo cerran dignamente a pranza baixa, desta volta escenario-urinario.

Pontevedra, 7.02.2008

Entrada n. 429 do blog.

A raiz deste traballo está nun diálogo mantido con Carlos Oroza, poeta, emocionalmente ferido pola desfeita da praza da Verdura, tema xa tocado neste blog. De cómo foi o coloquio sábese pola simple lectura deste traballo, outro do ano 2001.

A PRAZA, O POETA, O BOSCO [29.06.2001]
por Xesús López Fernández

O que se tentou apresentar como unha prantación urbá de eucaliptus na praza da Verdura non pasou dunha actuación festiva a tenor da obra que aquí están a remataren, como se, dalgún xeito, quixeran poñerlle o ramo. Aínda así puideron ter un pouco máis de imaxinación porque si existen diversas formas de facer arte da pedra tamén no mundo dos eucaliptus hai especies que poderían da-lo pego –máis de seiscentas--, pero escolleron a que os oligarcas reforestadores usaron pra colonizaren os nosos montes e, de paso, degradaren a paisaxe do país, como agora aquí coa pedra –serrada-- ó servicio do desastre urbán..O que foi recanto íntimo, traicionado, perdeu o carisma. A meseta na que estaba situada a fonte axudaba a integra-lo edificio da Policía naquel espacio, disimulaba a caída que agora parece máis penza e alombada. A nova escadeira –de chanzo e degraos aristados--, vista dende o fondo da praza semella un muro que fai que o edificio figure como máis alto e desconfigurado.

A parte na que tiñan asento e raiz as catalpas; os bancos onde repousaba o camiñante, que axudaban a ordear espacios, mesmo a equilibra-la posible circulación de vehículos ó redor, desapareceron, ata o extremo de que incluso as ambulancias non van atopar facilidades pra entraren ou sairen. Un porvir sen coches, sen vehículos de mudanzas, xa sen acceso ós garaxes particulares –bloqueado dende hai catro meses, bloqueado no futuro por terrazas, xa se verá.--; moda dictada por unha oligarquía sen sensibilidade que, aínda a estas alturas, non sabe con qué árbores vai configura-lo novo bosco urbán, asunto sobre o que se lle poderían dar ideas se preciso fose. As árbores son necesarias, un activo irrenunciable como o dos bancos que aquí había e que os veciños estamos dispostos a reclamar. E a oposición, por favor, que deixe de estar ausente nesta como noutras materias. ¿Por qué non unha moción?

Eso me decía o outro día un poeta conocido do público pontevedrés. ¿Por qué cortaron as árbores? Cousa do “autonoxo”, seguro. E o home definía como propia de xentes pouco elegantes a agresión ás árbores de certo porte. O home, cunha auténtica dolor –a forma é normativa--, decía que se cargaran a praza posiblemente máis bonita de Galicia, que se negaba a volver a Pontevedra. ¿Cómo a oposición non presentara unha moción de censura? E seguía con perguntas e afirmaciós como a de que a praza, vista dende abaixo, parecía agora o patio árido dunha gran cárcere. Coido que o poeta tiña, que ten razón. Eu afirmei que non había esperanza de que as cousas cambiasen, porque do que se trataba, fixérao quen o fixese, era de despersoaliza-la praza, deshumanizala en base a uns criterios funcionalistas bordes nos que a arte, a historia, a poesía, as árbores, parecían non ter xa lugar.

O poeta dixo que esto sucedía en Pontevedra, pero que posiblemente non tería acontecido noutros lugares, que as xentes non o consentirían e impedirían tanto horror como aquí estaban a configuraren, a rampa que lembra a da Barosa, pero sen auga –de momento--, sen muíños, sen árbores nen paxaros.... É preciso recupera-lo bosco urbán, mellora-los alcorques, preparalos pra que as raíces non emigren máis da conta. E así poderemos pensar en árbores culturalmente tratados --arces, liquidámbares, carballos, tilos, freixos--, adaptados á praza, concebidos pra daren sombra como as vellas catalpas. Non podemos ceder ante a campaña en marcha –con renartería, hai constancia-- , pra crearen aquí un área deserta non se sabe pra qué, aínda que hai telumbres, intuiciós de algo malo. ¡Ai, Giovinezza, giovinezza!. ¡Nunca máis esa tentación involucionista, por favor!. Nos conformamos con menos, con dispoñer dunha praza con palio boscoso, como o que tiñamos. Entendo a dolor do poeta, a dolor e rabia de tantos veciños que dificilmente imos perdoar. Pareceríame moi oportuna a moción de censura que o home, como nun recitado en alta voz, pedía. ¿Por qué a oposición non fala? A praza, o poeta, o bosco futuro, agradeceríanlle-lo xesto.