A PALABRA DE SARAMAGO [9.2.2002]

A Xusticia e a Política fanse decote máis opacas. "Ven a néboa, vaise o Sol", dibuxo informático do autor.
Pontevedra, 17.10.2007
Saramago case sempre atina, como neste relato do ano 2002. Ó campesiño que tocou a campá, o sino, nunha aldea de Florencia, un conde ou marqués leváralle as terras por un aquel de lle move-los marcos. Esto lémbrame o roubo de que foi obxeto a miña muller, en Matalobos, por onde hoxe se asenta o bucle de saída de Carrefour, que quedaría cruzado polo mato "roubado". A propiedade, transmitida testamentariamente dende o século XIX, inscripta no Rexistro da Propiedade, foi achanzada e metida nunha bulsa de terreo maior que vendeu a familia La Sota, en parte falsa venta como podo demostrar.
Denunciado o abuso ante o Concello e ante Fomento, Delegación Provincial de Carreteras, con fotografías da agresión e a pertinente documentación non contestaron, ata pasados dous anos e por ter levado o asunto ó Defensor del Pueblo, o señor Múgica. Hoxe, a propiedade nen aparece no Catastro, cando en anos anteriores testimoniaba que a propiedade medía 600 metros cuadrados. En fin, o asunto, foi tamén xudicializado e podémolo reabrir, pero coido non vale a pena. Simplemente, adherirme ó campesiño florentino, axudalo a facerlle sona-la campá, a tomarlle o relevo, porque creo, como el, que a Xusticia está morta, que o cárcere debería abrirse pra algús homes públicos que non cumpren co deber e que se fixeron merecentes de ter pousada antre rellas. 

A PALABRA DE SARAMAGO [9.2.2002]

por Xesús López Fernández 

“O liderazgo en tempo de crisis: unha visión pra un futuro compartido”. Ese foi o lema dos diversos traballos e ponencias do Foro Económico Mundial, celebrado este ano en Nova York, no Waldorf Astoria, pra estudia-la evolución económica global, a seguridade i estabilidade e pra atopar camiños que reduzan a distancia antre ricos e probes. Dito así, parece moi bonito. Mentres, en Porto Alegre (Brasil) tivo lugar o contracumio económico, o do Foro Mundial Antiglobalización, que abrangue ós descontentos do sistema capitalista mundial que, según Saramago, ten sometido ó mundo ata o punto de que parece que os gobernos só lexislan a favor dos intereses dos que detentan o poder económico.

Curiosamente, en Porto Alegre, cidade con moitos problemas de carácter ambiental, reuníronse máis de 50.000 persoas pertencentes a 3.500 ONGs, sindicatos e asociaciós de dereitos humáns i ecoloxistas que están a buscaren alternativas ó capitalismo salvaxe defendido dende Nova York. Difícil solución ten o planeta ferido se dende os gobernos non se actúa con cordura, con valentía, cara a políticas de desenvolvemento sostible, de fin da precariedade laboral, de defensa do medio natural e das etnias que nel manteñen a súa identidade, da aceptación do protocolo de Kioto sobre cambio climático; que loiten por unha xusticia que salve a dignidade do home, de todo-los homes. E sobre a globalización da inxusticia versou o texto de Saramago que se leeu na clausura de Porto Alegre e que comeza coa referencia a un feito histórico acontecido nunha aldea de Florencia, hai agora catro séculos.
As xentes estaban nas súas casas ou traballando as terras, cando comezou a sona-la campá da igrexa parroquial, que tocaba a morto. Na aldea nadie tiña noticias de que algún veciño estivese a fenecer. A aldea toda --homes, mulleres, nenos-- comparece no adro. Xa alí, agarda espectante acontecementos, ata que se abre a porta do templo e aparece un campesiño que aclara que foi el o que tocou o sino e que en realidade non morrera ninguén con nome e apelidos. “Toquei a morto pola Xusticia, porque a Xusticia está morta”. E contou a historia de cómo o privara de terras o rico do lugar –un conde ou un marqués--, que movera os marcos da súa propiedade. O home queixárase ás autoridades, tentara acollerse á xusticia, sen resultado, polo que decideu anunciar “urbi et orbi” –unha aldea, di Saramago, ten o tamaño exacto do mundo pró que sempre viveu nela— a morte da Xusticia. Non se sabe das consecuencias desta denuncia do campesiño, porque a Historia non conta todo.....

Hoxe a Xusticia segue a morrer no noso entorno. Canto acontece é como se non tivera existido prós que confiaban nela, prós que agardaban dela o que en dereito podían esperar: xusticia.. “Non a que se envolve en túnicas de teatro e nos confunde coa súa retórica, non a que permiteu que lle vendasen os ollos....., unha xusticia que fose emanación espontánea da propia sociedade na que se manifestase, como imperativo moral, o respeto polo dereito a ser que asiste a cada home”....E segue a falar das campás, de que hoxe o campesiño de Florencia sería visto como un tolo. Outras e distintas campás, dí, poden facer visible no mundo a xusticia compañeira dos homes, básica prá felicidade: a fin da fame, a protección da libertade e do dereito. Esas campás, movementos de resistencia e de acción social, han facer aplicable a Declaración Universal dos Dereitos Humáns, pró que haberá que salvar antes a democracia, agora unha pura función ritual no cambio ou elección de goberno. O autor di que os gobernantes vanse convertendo en meros comisarios políticos do poder económico, lexislando ó seu favor. Urxe un debate mundial sobre a democracia e a súa decadencia, sobre a intervención dos cidadáns na vida política e social. Saramago conserva a esperanza dun cambio. Pide silencio porque o labrego de Florencia acaba de sobir á torre da Igrexa e a campá vai sonar novamente. Prestemos atención.