O ABANDONO DO CLORO [31.3.2000]

O que bota o emisario podería corresponder á inauguración da instalación. Hoxe, a situación debe ser indescriptible. Pero non se investiga. Dibuxo informático, Xesús López.

Pontedra, 16.11.2007

Hai tempo que nos están a decir que xa non usan cloro pra branquexa-la pasta de celulosa. Un pode ter, naturalmente, dúbidas ó respecto, sospeitar que incluso se poidan estar a fabricar productos como o endrín, que aparece no ano 2004, coido que no mes de novembro, cando a depuradora atoeu, como tantas veces, e m orreu a ameixa toda de Lourizán. ¿Causante?. Suponse que o endrín, que apareceu en cantidades evidentes.

O ABANDONO DO CLORO [31.3.2000]
por Xesús López Fernández

A química do cloro arranca do sal común, que está na natureza e que flúe constantemente a través do noso ecosistema e dos nosos corpos. Pero o gas cloro é extraordinariamente reactivo á par que unha sustancia venenosa. Rápidamente reacciona con elementos orgánicos pra formar unha nova clase de productos denominados organoclorados, antre os que poderíamos citar unha longa lista. Suponse que están no ambiente máis de 11.000. E o problema medioambiental creado demanda cada vez con máis urxencia unha política de abandono do cloro, culpable da destrucción do ozono estratosférico. E centos de venenos basados no Cl2 están a contamina-lo globo enteiro, solermiñamente, presentes no aire, na auga e, pola cadea alimentaria, no home. Existen evidencias científicas da súa culpa en moitas enfermedades.

Citemos algús dos venenos basados no cloro: dioxinas, DDT, Axente Laranxa, PCBs, e os CFCs causantes do burato do ozono. Estos e outros incluídos en listas de distintos foros e gobernos deberían ser abandonados se desexamos preserva-la capacidade do planeta como sustentador de vida. E a raiz do problema é a producción e uso do cloro, arestora innecesario porque xa hai tecnoloxías prá súa sustitución. O Consello Xermán de Expertos en Medio Ambiente sentenciaba no 1990: “O crecemento dinámico da industria química do cloro ó longo dos anos cincoenta e sesenta representa un decisivo erro no desenvolvemento industrial do século vinte, que non tería ocurrido co noso actual conocemento da mesma en canto ós danos causados ó medio ambiente e riscos prá saúde, agora evidentes.”

Antre os compostos que se forman a partir do cloro, existen os que o home non controla, que se forman espontáneamente en procesos como os do branquexado da pasta de papel –que ata hai pouco recibía o 20% da producción mundial de cloro— ou na desinfección da auga –onde se aplica o 1% do cloro fabricado--. E no noso entorno tense evidenciado a presencia de organoclorados, no aire que respiramos, na auga que bebemos; mais a cuestión agrávase na alimentación, especialmente a base de peixe, porque o home está no cumio da cadea alimentaria. E así téñense atopado 177 organoclorados na grasa, no leite materno, semen, sangue e pulmós da poboación dos EEUU e Canadá. Os nenos son os que reciben máis veneno, xa na placenta ou xa co leite materno, o que pode conlevar problemas e condiciona-lo seu desenvolvemento, marcalos pra toda a vida.

O dito non é nada máis que un breve relato. Recomendo, se acaso, ó que queira máis información que busque en Internet. Introducindo a palabra “cloro” ou “chlorine”, poderá atopar información e datos en cantidade. Nunha das listas de compostos clorados a abandonar aparecen os chamados bifenilos policlorados –que abranguen unha familia de 209 conxéneres--. E lembro un traballo do Profesor Bermejo: “Bifenilos policlorados en la Ría de Pontevedra”, dito sexa con toda a intención. Recollo ó mesmo tempo a noticia de que a multinacional do cloro Solvay acaba de ser denunciada por contaminación do leite con dioxinas. Corto aquí o traballo. Espero tornar sobre o tema, do que queda moito por decir antes do abandono total do cloro.