A TRAMPA FORESTAL [14.08.1999]

Outro tipo de forestación. Dibuxo informático de Xesús López.

Pontevedra, 25.11.2007

A trampa forestal é evidente. Non hai directrices políticas claras más alá do discurso electoral. As comunidades de montes, un desastre, por careceren de información ou estaren condicionadas pola política de certo clúster, non acaban de aprender o que é poñe-lo monte en valor. O artículo vai de eso dende a perspectiva do ano 1999. Parece que nada cambiou.

A TRAMPA FORESTAL [14.08.1999]

por Xesús López Fernández

Contoume un amigo que dispón dun terreo de certa importancia, prantado de piñeiros insignes. Vinte hectáreas. O amigo ten un problema importante: que a empresa que lle mercaba a madeira prá fabricación de aglomerados cambiouse ó eucaliptu. O home sinte como se fora obxeto de engano despois de ter prantado unha madeira de crecemento rápido e de fácil saída. I está claro que nada está perdido porque pode agardar pra vende-los piñeiros, dentro de dez ou vinte anos, con outro destino e precio notablemente máis alto. E quédalle a alternativa de ir derivando cara outro tipo de bosco, mixto, con presencia de especies nobles: nogueiras, castiñeiros, píceas, seudoacacias, carballos...

Hai outra trampa á vista, da que están a dar conta algunhas comunidades de montes, embarcadas no seu día na prantación masiva de eucaliptus. E o eucaliptu págase a baixo precio, fundamentalmente prá fabricación de aglomerados e de pasta de papel. A fixación do precio depende do mercado global e das prantaciós feitas noutros países, fundamentalmente no cono sur do continente sudamericán, i en África. Madeira moi barata que está situando á nosa terra, Galicia, no clube dos paises terceiromundistas pola excesiva reforestación coa especie citada. Pero algo parece se está a mover neste asunto, como consecuencia da aparición dunha peste, o gonipteros, que compromete o desenvolvemento do eucalipto, ó que priva das follas novas. E as comunidades de montes queren darlle outro sentido á reforestación, se ben aínda lles falta información e decisión. Pero o gonipteros, esa maldición, pode ser causa de plans de futuro máis intelixentes.

Greenpeace acaba de informar sobre a situación forestal en España, onde sóo quedan 88.859 has. de boscos vellos ou asimilados, é decir, sóo o 0,30% da superficie forestal potencial. E insiste na necesidade de potencia-la reforestación que propicie a biodiversidade, de fuxir do monocultivo forestal de pirofíticas como o eucaliptu. Incluso afirma que, dunha superficie aproximada de 180.000 has. queimadas nos últimos anos en España, cen mil arderon en Galicia. Situación grave, límite, de auténtica trampa mortal. Pode ser un momento bó, crítico, pra escomeza-lo cambio de orientación porque desapareceron xa o 50% dos boscos primarios de todo o mundo e o 50% restante está claramente enfermo. I están sonando toda-las alarmas.

O Worldwatch Institute, como sempre, recolle importante información no seu último estudio, consellos pra un mellor aproveitamento e reducción no consumo de madeira. Sería decisivo o cambio de hábitos do consumidor final, o aumento na capacidade de reciclaxe do papel, hoxe desaproveitada en máis dun 50%; a utilización de productos de natureza non forestal ou deriva-lo mundo das computadoras cara unha maior utilización do correo electrónico ou as ediciós “on line”, como fai unha importante compañía de seguros que aforra, por este medio 14 toneladas de papel ó ano. Existen xa periódicos con edición exclusivamente dixital e a BBC, que imprime 15 billóns de páxinas ó ano, audita ós seus proveedores e ten afirmado que mercaría papel certificado procedente dunha silvicultura sostible. Coido que nos están a marca-lo camiño pra sair da trampa, pra que entremos na silvicultura racional, na biodiversidade.